Alimlər yaddaşı 40 dəqiqəyə yaxşılaşdırmağın yolunu tapıb

Pardyu Universitetinin alimləri idman hərəkətlərinin yaddaş və idrak funksiyalarına təsirini araşdırıblar. Onlar müəyyən ediblər ki, 42 dəqiqəlik davamlı, orta-intensiv məşq əməli (operativ) hafizənin işini xeyli sürətləndirir və informasiyanı emal etmə sürətini artırır. Bu maraqlı araşdırmanın nəticələri "Psychophysiology" jurnalında dərc edilib.

Təcrübədə 18-50 yaş arasında 121 sağlam yetkin insan iştirak etdi. İştirakçılar təsadüfi şəkildə iki əsas qrupa bölündülər. Birinci qrup güc məşqləri etdi; bu məşqlərə sinə jimi, çəkidə dartınma, biseps, ayaq jimi kimi hərəkətlər daxil idi. Onlar maksimal çəkinin 65-75 faizi ilə 10 təkrardan ibarət iki yanaşma yerinə yetirdilər. İkinci qrup isə sadəcə oturub məşqlərin video yazılarına tamaşa etdi. Alimlər bu müqayisəli yanaşma sayəsində məşqin beyin funksiyalarına birbaşa təsirini ölçməyə nail oldular. Güc məşqini bitirdikdən dərhal sonra, məşq edən iştirakçılar həm reaksiya ləngiməsi, həm də işçi yaddaşla bağlı tapşırıqları əvvəlkindən daha sürətli yerinə yetirdilər. Mühüm məqam odur ki, onların cavablarının dəqiqliyində heç bir azalma müşahidə olunmadı.

Alimlər bu dəyişikliyi beyin səviyyəsində də müşahidə etdilər. Beynin elektrik fəaliyyətini göstərən P3 komponentinin latentliyində azalma qeydə alındı. Bu neyroelektrik marker idrakı emalın sürətini göstərir. Bu, beynin məşqdən əvvəlki vəziyyətlə müqayisədə verilmiş tapşırığa daha tez adaptasiya olması deməkdir. Fizioloji dəyişikliklər də diqqət çəkən idi. Məşqdən dərhal sonra iştirakçıların qanında laktat səviyyəsi və sistolik təzyiq əhəmiyyətli dərəcədə qalxdı. Aparılan təhlil göstərir ki, kognitiv testlərdə reaksiyaların sürətlənməsinə qismən səbəb məhz sistolik təzyiqin qısamüddətli yüksəlişidir. Orta-intensiv məşqlər təkcə fiziki sağlamlıq üçün deyil, həm də zehni funksiyaların yaxşılaşdırılması üçün effektiv bir üsuldur.