ABŞ Rusiya və Çinə qabaqcıl çiplərin satışını qadağan etmək niyyətindədir

ABŞ senatorları Rusiyaya və digər "düşmən" ölkələrə "Nvidia" şirkətinin ən qabaqcıl çiplərinin satışını qadağan edən yeni bir qanun layihəsi təqdim etdilər. "Financial Times" qəzetinin məlumatına görə, bu qadağa iki il yarım müddətində qüvvədə qalmalıdır. Yeni təşəbbüs "Çip haqqında qanun (SAFE)" adlanır. Bu layihə Ticarət nazirindən tələb edir ki, rəqib ölkələrə qabaqcıl çiplərin ixrac lisenziyaları üçün müraciətləri ən azı 30 ay müddətində rədd etsin. Bu cür texnologiya ixracının məhdudlaşdırılması Amerika Birləşmiş Ştatlarının milli təhlükəsizlik maraqları ilə əsaslandırılır. Bu addım yüksək hesablamanın hərbi və süni intellekt (AI) sahəsində istifadəsinin qarşısını almağa yönəlib.

Qanun layihəsində "düşmən ölkələr" kimi Şimali Koreya, Rusiya, İran və Çin müəyyən edilir. Bu yeni qanunun təşəbbüskarları Respublikaçı senator Pit Riketts və Demokrat senator Kris Kunsdur. Siyasətçilər layihəni onunla əsaslandırırlar ki, hazırda hesablama texnologiyasındakı irəliləyişlər ABŞ-ın Çinlə süni intellekt yaratmaq yarışına rəhbərlik etməsinə kömək edir. Onlar hesab edirlər ki, bu cür qabaqcıl çiplərin digər dövlətlərin əlinə keçməsi rəqiblərin hərbi və texnoloji üstünlüyünü artıra bilər. Məhz bu səbəbdən, qanunvericilər Vaşinqtonun texnoloji üstünlüyünü qorumağın zəruri olduğunu vurğulayırlar.

Məqalədə layihədəki "qabaqcıl çiplər" anlayışına da aydınlıq gətirilir. Qabaqcıl çiplər hazırda "düşmən ölkələrə" ixracı üçün lisenziyası olan çiplərdən daha güclü olanlar kimi müəyyən edilir. Bu, indiki məhdudiyyətlərdən daha sərt nəzarət deməkdir. Məqsəd, xüsusən də "Nvidia" kimi şirkətlərin yüksək performanslı süni intellekt çipləri kimi ən son texnoloji məhsulların satışını tamamilə məhdudlaşdırmaqdır. Bu qadağa ABŞ-ın Çin və Rusiyanın hərbi modernləşməsini ləngitmək strategiyasının mühüm bir hissəsidir.