Alimlər 1-ci tip diabetin effektiv müalicə üsulunu tapıb

Stenford Tibb Məktəbinin tədqiqatçıları 1-ci tip diabet (T1D) xəstəliyinin müalicəsində böyük irəliləyiş əldə etdilər. Onlar siçanlarda bu xəstəliyin qarşısını tam almağa və ya onu müalicə etməyə nail oldular. Bu təsirli nəticə kompleks bir yanaşma sayəsində mümkün oldu: hematopoetik kök hüceyrələrinin və mədəaltı vəzi hüceyrələrinin birlikdə köçürülməsi tətbiq edildi. Bu araşdırma “Journal of Clinical Investigation” (JCI) jurnalında yayımlanıb.

Məqalədə qeyd edilir ki, donor və resepient (orqanı qəbul edən) hüceyrələrindən yaranan yeni immun sistemi açar rol oynayıb. Bu yeni sistem insulin ifraz edən hüceyrələrə qarşı yönələn autoimmun hücumu dayandıra bildi. Nəticədə, heyvanlarda normal şəkər səviyyəsinin sabit şəkildə bərpası baş verdi. Ən əsası, bu heyvanların artıq nə insulin, nə də immunosupressiv dərmanlar qəbul etməsinə ehtiyac qalmadı. Bu, xroniki xəstəliyin uzun müddətli idarə edilməsi üçün mühüm bir addımdır.

Alimlər orqanizmi bu cür transplantasiyaya hazırlamaq üçün yumşaq bir rejim seçiblər. Bu rejim anticisimlərin, aşağı dozalı şüalanmanın və autoimmun xəstəliklərə qarşı tətbiq olunan bir preparatın kombinasiyasından ibarət idi. Bu sxem qismən klinikada artıq istifadə edildiyindən, metodun insanlara köçürülməsi şansı yüksəlir. Metod diabetin inkişafının qarşısını almaq məqsədi ilə sınaqdan keçirilən 19 heyvanın hamısında işlədi. Üstəlik, xəstəliyi artıq ağır formada olan doqquz siçanın da hər biri müalicəyə reaksiya verdi və sağaldı.

Alimlərin növbəti addımı bu texnologiyanı insanlar üçün uyğunlaşdırmaqdır. Eyni zamanda, onlar transplantasiya üçün kifayət qədər sayda mədəaltı vəzi hüceyrələri mənbəyi tapmalıdırlar. Bu araşdırmanın nəticələri göstərir ki, 1-ci tip diabet üçün gələcəkdə insulin və digər dərmanlardan asılı olmayan bir müalicə mövcud ola bilər. Bu tədqiqat tibb sahəsində böyük ümid yaradır.