Avropa İttifaqı Ukraynanın üzvlüyü üçün bəzi modelləri nəzərdən keçirir

Avropa İttifaqı (Aİ), Birliyə yeni qoşulan ölkələrin ilkin mərhələdə tam səsvermə və veto hüququ olmadan qəbul edilməsi imkanını düşünür.

Bu, Macarıstanın vetosuna baxmayaraq Ukraynanın üzvlüyü prosesində irəliləyiş əldə etmək üçün müzakirə edilən fərqli modellərdən biridir. Bu təklif oktyabrın 23-də keçiriləcək Aİ sammitində liderlərin gündəmində olacaq. Mənbələr qeyd edir ki, həmin mərhələdə hər hansı bir "inqilabi" qərarın qəbul edilməsi ehtimalı aşağıdır.

Yeni üzvlərin hüquqlarını məhdudlaşdırmaqdan başqa, bəzi Aİ ölkələri mövcud üzvlər üçün də böyük islahatları dəstəkləyirlər. Onlar veto hüququnun mərhələli şəkildə azaldılmasını və bir sıra sahələrdə çoxluq səs sisteminin tətbiq edilməsini müdafiə edirlər. Lakin bu cür dəyişikliklər müqavilələrin yenilənməsini tələb edir. Bu səbəbdən, bu növ institusional reformaların həyata keçirilməsi bütün üzv ölkələrin razılığını tələb edir və bu da razılığa gəlməyi çətinləşdirir.

Ukrayna müharibə başladıqdan sonra, 2022-ci il fevralın 28-də Aİ-yə üzvlük üçün müraciət etdi. Həmin il iyunun 23-də Aİ Şurası Ukraynaya namizəd ölkə statusu verdi. 2023-cü ilin 14–15 dekabr tarixlərində keçirilən Aİ sammitində Ukrayna ilə üzvlük danışıqlarının başlanması barədə qərar qəbul edildi. Buna baxmayaraq, danışıqlar praktiki olaraq başlamayıb. Bunun əsas səbəbi isə prosesi ləngidən Macarıstanın vetosu olaraq qalır.