“Azərkosmos” 10 milyon dollarlıq biznes portfeli formalaşdırıb - Fuad Aslanov

Azərbaycan Respublikasının Kosmik Agentliyinin (Azərkosmos) nümayəndəsi Fuad Aslanov agentliyin son on ildə əldə etdiyi mühüm nailiyyəti açıqlayıb. O bildirib ki, 2024-cü ildə – peykin buraxılmasından düz on il sonra – “Azərkosmos” 10 milyon dollarlıq biznes portfeli formalaşdıra bilib. Bu, agentliyin son onillikdə qazandığı ən böyük uğurlardan biri sayılır. F. Aslanov bu məlumatı "Kosmosdan gələn imkanlar: Kosmik müşahidəmizin sosial-iqtisadi inkişafa töhfəsinin 10 ili" adlı tədbirdə səsləndirib. Onun sözlərinə görə, agentlik sadəcə coğrafi məlumatların toplanması ilə məhdudlaşmayıb, eyni zamanda rəqəmsal həllər üzərində gərgin çalışıb. Hazırda bir neçə rəqəmsal həll sistemi tam hazır vəziyyətdədir. Bu fəaliyyət çərçivəsində, 2022-ci ildə yaradılan "Coğrafi İnformasiya Sistemləri Mərkəzi" vasitəsilə artıq 100-dən çox kommersiya layihəsi icra edilib.

Agentliyin hazırladığı rəqəmsal məhsullar arasında kənd təsərrüfatı üçün nəzərdə tutulmuş "FarmUp" platforması xüsusi yer tutur. Bu sistem əkin sahələrini dəqiq müəyyənləşdirmək, məhsuldarlığı ölçmək və gələcək üçün proqnozlar vermək məqsədi daşıyır. Gələcəkdə bu platformanın kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaqların sığortalanmasına və daha səmərəli istifadəsinə böyük töhfə verəcəyi gözlənilir. İkinci mühüm platforma isə "Platterra" adlanır. O, süni intellekt (Sİ) texnologiyalarına əsaslanır. "Platterra" istifadəçilərə su hövzələrini, əkin sahələrini və meşə sahələrini dəqiq şəkildə müəyyən etməyə imkan verir. Bu dəqiq məlumatlar daha sonra ətraflı analizlər və təhlillər aparmaq üçün istifadə edilir.

Üçüncü rəqəmsal həll olan "WebGis" platforması da qərar qəbul etmə prosesini sürətləndirmək üçün hazırlanıb. Bu sistem coğrafi məkan məlumatlarının, eləcə də istifadəçilərin öz şəxsi analiz və təhlillərinin əlavə edilməsinə şərait yaradır. Bu məlumatların toplanması və sintezi əsasında optimal qərarların qəbul edilməsi mümkün olur. Hazırda bu "WebGis" platformasına böyük tələbat müşahidə edilir. F. Aslanov eyni zamanda İqlim Hesabatı sistemindən danışıb. Bu da Sİ-ə əsaslanan bir həlldir. Sistem həm təbii yolla, həm də insan fəaliyyəti (antropogen təsirlər) nəticəsində baş verən iqlim dəyişikliklərini müşahidə etməyə imkan yaradır. Bu sistem dövlət və beynəlxalq qurumlar üçün baş verən prosesləri dərinləməsinə anlamaqda və dəyişikliklərin kök səbəblərini müəyyən etməkdə böyük əhəmiyyət daşıyır.

Fuad Aslanov qeyd edib ki, peyk texnologiyaları yalnız məlumat toplamaq, analitika aparmaq və strateji qərarvermə vasitəsi deyil. O, eyni zamanda yeni və çevik əməkdaşlıqlara yol açır. Agentlik bu yolda hər kəsi əməkdaşlığa dəvət edir. O, inanır ki, tərəfdaşlarla birlikdə qarşıda duran bir çox problemi həll etmək, yeni məhsullar və yanaşmalar təqdim etmək mümkün olacaq. Azərkosmosun bu on illikdə qazandığı $10 milyonluq portfel və təqdim etdiyi rəqəmsal həllər göstərir ki, Azərbaycanın kosmik müşahidə sahəsi ölkənin sosial-iqtisadi inkişafına mühüm töhfələr verməyə davam edir.