KİV: ABŞ və Qətər Aİ-nin Rusiya qazına qadağasından sonrakı boşluğu dolduracaq

Avropa İttifaqı (Aİ) ABŞ və Qətərdə sürətlə inkişaf edən layihələr sayəsində 2027-ci ildən etibarən Rusiyanın mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) idxalını əhəmiyyətli qiymət şokları olmadan tamamilə əvəz edə biləcək. "Reuters" xəbər verir ki, Aİ-nin Rusiyadan asılılığı azaltmaq planı qlobal enerji bazarlarında yeni tədarük güclərinin yaranması ilə mümkünləşir. Mayeləşdirilmiş Təbii Qaz İdxalçıları Beynəlxalq Qrupunun məlumatına görə, Rusiya hazırda Avropa İttifaqına ildə 21 milyon ton LNG tədarük edir, bunun 15,5 milyon tonu uzunmüddətli müqavilələr əsasındadır. Rabobank bu rəqəmin 2027-ci ilə qədər qlobal LNG ixrac gücünün ildə 161 milyon ton artım proqnozu ilə müqayisədə nisbətən kiçik olduğunu bildirir. Enerji bazarlarında bu böyük dəyişiklik Aİ-nin enerji təhlükəsizliyinə yenidən baxmasını göstərir.

Enerji strateqi Florens Şmidtin sözlərinə görə, 2027-ci il ABŞ və Qətərdən gələn yeni mayeləşdirilmiş təbii qaz ixrac güclərinin istismara verilməsi üçün əsas ildir. O qeyd edir ki, gələn həcm, xüsusən də Rusiya öz LNG-sini Çin kimi digər bazarlara sata bilsə, Rusiyanın LNG çatışmazlığını ödəməyə kifayət edəcək. Rabobank hesab edir ki, ABŞ 2027-ci ilin sonuna qədər tədarük həcmini 2025-ci il səviyyəsi ilə müqayisədə ildə 50 milyon tondan çox artıracaq. Bununla da, ABŞ aparıcı ixracatçı mövqeyini gücləndirəcək. "Energy Aspects" bildirir ki, ABŞ artıq Aİ-yə LNG-nin 50 %-dən çoxunu tədarük edir və bu pay 70 %-ə qədər yüksələ bilər. ABŞ və Qətərin tədarük gücünün artırılması sanksiya dövründə bazara sabitlik gətirəcək.

Həmçinin, Qətər Şimal yatağının genişləndirilməsi ilə tədarükünü təxminən 31 milyon ton artırmağı planlaşdırır. Kanada və Nigeriya kimi ölkələr də yeni LNG layihələrini istifadəyə verəcək. Bu tədarük artımı, Aİ-nin tətbiq etdiyi yeni sanksiyalarla bir vaxta düşür. Cümə axşamı günü Aİ Rusiyaya qarşı 19-cu sanksiya paketini qəbul etdi. Məhdudiyyətlərə 2027-ci ilin yanvar ayından etibarən Rusiyadan LNG idxalına qadağa daxildir, bu da əvvəlcədən düşünüləndən bir il tezdir. Beləliklə, Aİ qadağanın qüvvəyə minməsi üçün qlobal bazarda alternativ tədarükün hazır olacağına əminliklə yanaşır. Aİ sanksiya paketinin vaxtının irəli çəkilməsi qlobal enerji əməkdaşlığına olan inamı əks etdirir.