Ortaq türk əlifbasının formalaşdırılması üçün hərtərəfli işlərin aparılması vacibdir - Binəli Yıldırım

Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Ağsaqqallar Şurasının sədri Binəli Yıldırım ümumi türk əlifbasının yaradılması ilə bağlı genişmiqyaslı işlərin aparılmasının zəruriliyini bildirib. O, bu açıqlamanı Bakıda keçirilən TDT Ağsaqqallar Şurasının 18-ci iclasında verib. Yıldırım vurğulayıb ki, 2026-cı ildə qeyd ediləcək Bakı Türkoloji Qurultayının 100 illiyi yaxınlaşır. Bu yubiley ərəfəsində ümumi türk əlifbasının yaradılmasının tarixi, elmi, mədəni və hüquqi tərəflərini əhatə edən tam bir işin aparılması böyük əhəmiyyət daşıyır. Eyni zamanda, Səmərqənddə keçirilən UNESCO-nun 43-cü Baş Konfransında türk dünyası üçün mühüm bir qətnamə qəbul edilib. Bu qərarla 15 dekabr tarixi Dünya Türk Dilləri Ailəsi Günü elan edilib.

B. Yıldırım qeyd edib ki, UNESCO-nun bu qərarı vahid əlifbanın yaradılması istiqamətində görülən işlərin aktuallığını və dəyərini bir daha təsdiqləyir. 2026-cı il xüsusi bir tarixdir, çünki Bakıda keçirilmiş birinci Türkoloji Qurultayın 100 illiyi tamam olur. O, ölkələrimizin müvafiq qurumlarının və qardaş TDT-nin birgə səyləri ilə ümumi əlifba mövzusunun tarixi, elmi, mədəni və hüquqi aspektləri üzrə tədbirlər kompleksinin həyata keçirilməsinin lazım olduğunu diqqətə çatdırıb. Bu işlər türk dövlətləri arasında əlaqələrin dərinləşməsinə kömək edəcək.

Yıldırım əlavə edib ki, Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyevin təşəbbüsü ilə türk dövlətlərinin tarixinin öyrənilməsi və bu sahədəki əsərlərin tərcüməsi üzrə geniş proqram icra edilir. Bu proqram TDT Ağsaqqallar Şurası və Türk Akademiyasının dəstəyi ilə bir sıra vacib görüşlərə səbəb olub. Bu çərçivədə Ankarada bir seminar keçirilib, sentyabrın 10-11-də isə komissiyanın ilk iclası Almatıda baş tutub. Həmin görüşlərdə gələcək tədqiqatların metodologiyası, strukturu və təşkili kimi məsələlər müzakirə edilib. Komissiyanın əsas məqsədi türk xalqlarının ümumi tarixinə dair iki cildlik nəşr hazırlamaqdır.

Hazırlanan bu nəşrin vahid əlifbaya əsaslanaraq bütün türk dillərində çap olunması planlaşdırılır. Bu nəşr türk xalqlarının ortaq tarixinin gələcək nəsillərə çatdırılmasında mühüm rol oynayacaq. Binəli Yıldırım qeyd edib ki, vahid əlifba məsələsi bu gün keçirilən iclasda da müzakirə ediləcək. Ümumi əlifba mövzusunun gündəmdə qalması türk dövlətlərinin mədəni birliyə verdiyi dəyəri göstərir.