Türkiyə təyyarəsinin qəzasının ilkin səbəbləri konspiroloji versiyalar üzərindən xətt çəkir

Ötən gün Azərbaycanın Gəncə şəhərindən havaya qalxan Türkiyə Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus hərbi yük təyyarəsi Gürcüstan ərazisində qəzaya uğradı. Qəzadan dərhal sonra Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev başda olmaqla hökumət üzvləri Türkiyə rəhbərliyinə başsağlığı verdi və hadisə ilə bağlı hər cür köməklik göstərməyə hazır olduqlarını bəyan etdi.

Gürcüstanda qəza ilə bağlı cinayət işi açılıb, hadisə yeri mühafizə edilib. Türkiyə rəsmiləri hazırda qəza səbəblərini araşdırırlar. Rəsmi xəbərlər ictimaiyyətə vaxtında və dəqiq açıqlansa da, sosial şəbəkələrdə həqiqətə uyğun olmayan fərqli mülahizələr irəli sürülür. Lakin ilkin məlumatlar konspiroloji versiyaların üzərindən xətt çəkir.

Təyyarə Azərbaycanın Gəncə hava limanında cəmi iki saat gözləmədə olub. Bu müddətdə hər hansı kənar müdaxilə və ya təyyarəyə yaxınlaşma halı qeydə alınmayıb. Təyyarənin sərnişinləri Hərbi Paradda iştirak edən F-16 təyyarələrinə texniki xidmət göstərən personal idi və onlar təhlükəsizlik prosedurlarından keçərək təyyarəyə daxil olublar. Yük olaraq F-16-ların mexaniki ehtiyat hissələri daşınırdı, partlayıcı maddə yox idi. Buna görə də partlayışdan söhbət gedə bilməz. İlkin baxış nəticəsində təyyarədə kənar müdaxilə izlərinin olmadığı müəyyən edilib. Məsələn, əvvəlki hadisələrdə (məsələn, 2024-cü ilin dekabrında Qroznı üzərində AZAL-ın təyyarəsi vurulduğu zaman) gövdədə deşiklər görünürdü. Lakin Türkiyənin C-130 Türkiyə təyyarəsində belə izlər müşahidə edilmir.

İlkin versiyalara görə, təyyarənin qəzaya uğramasının iki ehtimal edilən səbəbi var. Birincisi, təyyarə uzun müddətdir xidmətdədir və sonuncu dəfə 2020-ci ildə əsaslı təmirdən çıxıb. Korroziya səbəbindən gövdədə deşilmə baş verə bilərdi və bu, qəzaya səbəb ola bilərdi. Bir müddət əvvəl ABŞ-da eyni tip təyyarə məhz bu səbəbdən qəzaya uğrayıb. İkinci versiya isə daşınan yüklərin düzgün bərkidilməməsi ola bilər. Uçuş zamanı yüklər yerini dəyişsəydi, tərpənən yük gövdənin daxili səthlərinə çırpılaraq zədələnməyə və konstruksiyanın bütövlüyünün pozulmasına səbəb ola bilərdi.

Hava gəmisinin qara qutularının tapılması çətin olmayacaq. Təyyarə axtarışa mane ola biləcək dağlıq və ya meşəlik əraziyə yox, düzənliyə düşüb. Ona görə də yaxın zamanda bütün detallara aydınlıq gətiriləcək. Türkiyə Prezidenti Administrasiyası bildirir ki, hərbi yük təyyarəsinin Gürcüstanda qəzaya uğramasının səbəbləri həssaslıqla araşdırılır. İstintaq Gürcüstan və Türkiyə tərəfindən aparılır, Azərbaycan isə ilk andan qardaş Türkiyəyə tam dəstək verir.