Manatla bağlı proqnoz açıqlandı

“Moody’s” beynəlxalq reytinq agentliyi Azərbaycan manatının uzunmüddətli sabitliyi haqqında hesabat yayımlayıb. Hesabata görə, manatın məzənnəsinin sabit qalması bank sektorundakı xarici valyutada olan kreditlərin keyfiyyətini xeyli yaxşılaşdırıb. Bu müddət ərzində dollarlaşma səviyyəsi nəzərəçarpacaq dərəcədə azalıb. Xarici valyuta kreditlərinin ümumi kredit portfelindəki payı 2020-ci ildəki 30%-dən 2024-cü ildə 16%-ə enib. Agentlik, bu payın 2025-ci ilin sentyabrına qədər 14%-ə düşəcəyini proqnozlaşdırır. Bu azalma bank aktivlərinin sağlamlığını gücləndirən əsas amil kimi qeyd edilir.

Kredit keyfiyyətinin artması yalnız məzənnə sabitliyi ilə bağlı deyil, həm də qeyri-neft sektorunun güclü fəaliyyəti sayəsində mümkün olub. Bu sektorun yaxşı göstəriciləri borcalanların ödəniş qabiliyyətini artırır, bu da birbaşa aktiv keyfiyyətini dəstəkləyir. Agentlik qeyd edir ki, banklardakı problemli kreditlər 2024-cü ilin sonunda da tarixi minimum səviyyəsində - təxminən 3% civarında qalıb. Həmin kreditlərin ehtiyatlarla əhatə olunması göstəricisi 112% təşkil edir, bu da yüksək dərəcədə maliyyə təhlükəsizliyini göstərir.

“Moody’s” qeyd edir ki, Azərbaycan bankları üçün əsas məhdudiyyət depozitlərin yüksək dollarlaşması olaraq qalır. 2025-ci ilin sentyabrında xarici valyuta depozitləri ümumi depozitlərin 38%-ni təşkil edib. Bu göstərici 2020-ci ildə 56% idi. Müştəri depozitləri bankların əsas maliyyələşmə mənbəyidir və sistem üzrə öhdəliklərin təxminən 75%-ni təşkil edir. Bununla belə, manatla ifadə olunan likvidlik de-dollarizasiya prosesi və hökumət dəstəyi nəticəsində yaxşılaşıb. Azərbaycan bank sektorunun xarici şoklara qarşı davamlılığı yüksək qiymətləndirilir, çünki bank aktivlərinin 39%-i likvid vəsaitlərdən ibarətdir. Nəticədə, manatın davamlı stabilliyi ölkənin bank sistemini daha təhlükəsiz və dayanıqlı edir.