Türkiyədə güclü zəlzələ olacaq? - Açıqlama

Türkiyədə 27 oktyabrda İstanbulda baş verən 6,1 bal gücündə zəlzələdən sonra bölgədəki seysmik vəziyyət ciddi araşdırma mövzusu olub. Dokuz Eylül Universiteti (DEÜ) Zəlzələ Araşdırma və Tətbiq Mərkəzinin direktoru professor Hasan Sözbilir Balıkəsirdə aparılan elmi işlərin nəticələrini açıqlayıb. O, dağlıq ərazilərdə bir-birinin ardınca uzanan 5-6 yeni qırılma xətti təyin etdiklərini bildirib. Professorun sözlərinə görə, buradakı qırılma dünya ədəbiyyatında "ölü fay" adlandırılır. Bu qırılmaların fəaliyyəti regionda 6,1 bal gücündə üçüncü zəlzələnin baş verməsi ehtimalını ortaya qoyur.

Professor Sözbilir bu araşdırmaları Balıkəsirin Sındırgı rayonunda aparıb. Tədqiqat zamanı Yaylacık, Emendere, Aktaş və Sinandədə kəndlərinin ətrafındakı dağlıq ərazidə yeni qırılma xətləri aşkar edilib. Təyin edilən bu xətlər zəlzələnin mərkəz nöqtəsindəki mexanizmlə uyğun gəlir. Sözbilir vurğulayıb ki, qırılmaları səthdə görsək də, onlar 10 kilometr dərinliyə qədər uzana bilir. Bu dərinlikdəki gərginlikdən asılı olaraq zəlzələlər yarana bilər. O, əlavə edib ki, bölgədəki 5-6 qırıq xətti bir-birini tətikləyir, bu səbəbdən də zəlzələlər heç vaxt dayanmır.

Alim müəyyən edib ki, həmin qırılma xətlərinin uzunluğu 35-40 kilometrə çatır. Bu xətlərin aktivliyi ardıcıl seysmik hadisələrə səbəb olur. Professor Sözbilir vəziyyəti izah edərkən belə deyib: "Birinci zəlzələdə 6,1 bal gücündə, ikinci zəlzələdə də 6,1 bal gücündə bir qopma baş verdi. Üçüncü dəfə yenə 6,1 bal gücündə qırılma baş verə bilər.” Bu, regionun hazırda yüksək seysmik aktivlik zonasında qaldığını göstərir.

Professor son olaraq müəyyən edilmiş qırıqların vəziyyəti haqqında ətraflı məlumat verib. Onun sözlərinə görə, təsbit edilən qırıqların üçdə ikisi artıq parçalanıb. Qalan üçdə bir hissəsinin isə böyük bir zəlzələ meydana gətirmə ehtimalı yoxdur. Bu məlumatlar ardıcıl, lakin eyni gücdə təkrarlanan zəlzələlərə hazır olmağın vacibliyini göstərir.