Cevdet Yılmaz Düzcedə İqtisadi Hədəfləri Açıqladı: Türkiyə Dünyaya Görə Daha Sürətlə Böyüyür

Vitse-prezident Cevdet Yılmaz Düzcə Mətbəx Sənətləri Mərkəzində iş dünyası nümayəndələri ilə görüşərək hökumətin iqtisadiyyat sahəsindəki əsas məqsədlərini açıqlayıb. "Düzcə İş Dünyası Görüşləri" proqramında çıxış edən Yılmaz, başlıca hədəflərinin inflyasiyanı tədricən tək rəqəmlərə endirmək olduğunu bildirib. O qeyd edib ki, bu prosesdə iqtisadi artımı və məşğulluğu davam etdirmək çox vacibdir. Eyni zamanda, ölkənin yaşadığı ən böyük zəlzələ fəlakətinin fəsadlarını aradan qaldırmaq da prioritet məsələdir. Vitse-prezidentin sözlərinə görə, bütün bu işlərin son məqsədi insanların rifahını daimi şəkildə artırmaqdır. Hökumət, istehsal verimliliyini və rəqabət qabiliyyətini yüksəldərək qalıcı bir sosial rifah səviyyəsi yaratmağa çalışır; keçici deyil, uzunmüddətli rifah. Yılmaz dünyanın həqiqətən də çətin bir dövrdən keçdiyini, qeyri-müəyyənlik indeksinin çox yüksək səviyyələrdə olduğunu diqqətə çatdırıb. Ticarət müharibələri və geosiyasi gərginliklərin hökm sürdüyü bir dünyada köhnə nizamın geridə qaldığını və yeni bir dünya sisteminin formalaşdığını vurğulayıb. Bu qeyri-müəyyənliklər dövrü, doğru siyasətlər yürüdən ölkələr üçün eyni zamanda böyük fürsətlər də yaradır.

Türkiyənin böyümə sürətinin dünya iqtisadiyyatından daha yüksək olduğunu qeyd edən Yılmaz, son 22 ildə dünya iqtisadiyyatının illik orta hesabla 3,5 faiz böyüdüyünü, lakin Türkiyə iqtisadiyyatının isə 5,4 faiz artım göstərdiyini deyib. Bu rəqəmlər Türkiyənin dünya ortalamasından hər il 1,9 bənd daha sürətli böyüdüyünü göstərir. Bu, bir il üçün o qədər də əhəmiyyətli olmasa da, 22 il ərzində ardıcıl olaraq bu sürəti qorumaq çətin və çox önəmli bir nailiyyətdir. Ölkələr arasındakı inkişaf fərqləri məhz digərlərindən daha sürətli inkişaf etməklə aradan qalxır. Türkiyə iqtisadiyyatı keçən ilki rəqəmlərlə dollar bazasında dünyanın 17-ci ən böyük iqtisadiyyatı, satınalma qabiliyyətinə görə isə 12-ci iqtisadiyyatdır. Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) son iqtisadi görünüş hesabatına əsasən, 2025-ci il proqnozlarına görə, Türkiyə dollar bazasında 16-cı, satınalma qabiliyyəti paritetinə görə isə 11-ci böyük iqtisadiyyat mövqeyinə yüksələcək və Avropanın dördüncü ən böyük iqtisadiyyatı olacaq.

Bu il ümumi iqtisadi həcmin 1,5 trilyon dolları aşması və adambaşına düşən gəlirin 17 min dolları keçməsi gözlənilir. İxracatın 273,8 milyard dollara, turizm gəlirlərinin isə 64 milyard dollara çatacağı təxmin edilir. Ölkənin ən köhnə iqtisadi problemi olan cari kəsir məsələsində ciddi yaxşılaşma əldə edilib. Keçən il cari kəsir ÜDM-in 0,8 faizinə qədər endirilmişdi. Bu ilin 1,4 faiz civarında bitəcəyi gözlənilir və 2028-ci ildə bu rəqəmin 1,3 faiz ətrafında olacağı proqnozlaşdırılır. Bu, çox idarəolunan bir səviyyədir. Cari kəsirin azalması, ölkənin xarici borc ehtiyacını və risklərini azaldır, bu da həm dövlət, həm də özəl sektor üçün borclanma xərclərini aşağı saldığından maliyyə sabitliyi nöqteyi-nəzərindən çox dəyərlidir. Məşğulluq göstəriciləri də müsbət istiqamətdədir. 2005-ci ildə 19,4 milyon nəfər olan məşğul əhali sayı, hazırda 32,6 milyon nəfərə yüksəlib. Uzun müddətdir işsizlik tək rəqəmlərdə qalır. Gələcəkdə bu səviyyəni qorumaqla yanaşı, xüsusən gənc və qadın məşğulluğunu artırmaq üçün uzaqdan işləməyə bənzər yeni iş modelləri və layihələri hazırlanacaq.

Cevdet Yılmaz maliyyə baxımından bank sisteminin güclü olduğunu diqqətə çatdırıb. Mərkəzi Bank ciddi həcmdə valyuta ehtiyatı toplayaraq tarixi rekord səviyyələrə (189,7 milyard dollar) çatıb. Bu ehtiyatlar, iqtisadi şoklara qarşı ölkənin dayanıqlılığını artırır. O əlavə edib ki, valyuta ilə qorunan əmanətlər (KKM) sistemi artıq demək olar ki, başa çatdırılıb. Lirəyə olan inamın artması sayəsində əmanətlərdə lirənin payı 60 faizə yaxınlaşarkən, xarici valyuta əmanətlərinin payı azalıb. Yılmaz bu inkişafları sağlam hesab edir. Ən vacib məsələ olan inflyasiya ilə mübarizədə də yaxşılaşma prosesi gedir. Ötən illə müqayisədə inflyasiyada 40 bənd civarında bir azalma var. Vitse-prezident, bu ilin sonunda inflyasiyanın Mərkəzi Bankın hədəf aralığında olacağına ümid etdiyini söyləyib.