Donald Trampın Bəyanatları "Fələstinin Mandelasının" Azad Olmaq Ümidini Artırdı: Mərvan Bərqutinin Ailəsi BBC-yə Danışdı

İordan çayının Qərb Sahilində, Ramallahdan təxminən 15 kilometr şimalda yerləşən Kobar kəndinin sakinləri uzun illərdir həbsdə olan Mərvan Bərqutinin azadlığa çıxmasını necə qeyd edəcəklərini planlayırlar. Onlar Bərqutini birləşdirici bir qüvvə, "Fələstinin Mandelasını" kimi tanıyırlar. Kənddəki əhali arasında yüksək əhval-ruhiyyə müşahidə olunur. Bu vəziyyət Qəzzadakı sülh cəhdləri və ABŞ Prezidenti Donald Trampın son bəyanatlarının birgə təsirindən qaynaqlanır.

Cümə namazından sonra kənd məscidinin qarşısında qohumu Məhəmməd Bərquti Mərvanın tezliklə azad ediləcəyinə "yüzdə 80 əmin" olduğunu bildirib. Tramp keçən həftə Time jurnalına verdiyi müsahibədə İsraildən Qəzza rəhbərliyinə keçməsi üçün Bərqutini sərbəst buraxmasını istəməyi düşündüyünü söyləmişdi. Bərqutinin adı Həmasın Qəzzada əlində saxladığı 20 İsrail girovuna qarşılıq azad edilməsini tələb etdiyi yeddi yüksək rütbəli məhbusun siyahısında ilk yerdə idi; lakin İsrail Bərqutini bu mübadiləyə daxil etməkdən qəti şəkildə imtina etmişdi.

Mərvan Bərquti 1978-ci ildə ilk dəfə həbs olunana qədər yaşadığı ailə evində üsyan və birliyin rəmzi kimi qəbul edilir. Evin divarındakı poster ölçüsündəki şəkildə Mərvan həbsxanaya köçürülərkən qandallı əllərini meydan oxuyaraq havaya qaldırır. Qardaşı Moqbel Bərquti əmindir ki, Mərvan Fələstinliləri və İsrailliləri bir araya gətirə biləcək tək şəxsdir və heç kimin edə bilməyəcəyi şəkildə Fələstinliləri birləşdirə bilər. Moqbel də Fələstin Rəhbərliyi daxilində məhbuslar komitəsinin üzvü kimi siyasi cəhətdən fəaldır. Ardıcıl aparılan sorğular göstərir ki, 66 yaşlı Mərvan açıq fərqlə ən populyar Fələstinli siyasətçidir. O, siyasi fəaliyyətinə 15 yaşında, Yaser Ərəfatın başçılıq etdiyi Fəth hərəkatında başlamışdı.

Bərquti İkinci İntifadanın (2000-ci illərin əvvəlindəki Fələstin üsyanı) əsas liderlərindən biri kimi tanınır və 20 ildən çoxdur İsrail həbsxanalarında saxlanılır. O, 2002-ci ildə İsrailin "Müdafiə Qalxanı Əməliyyatı" zamanı tutulmuşdu. İsrail onu "Əl-Əqsa Şəhidləri Briqadası"nı qurmaqda ittiham etsə də, Bərquti bu ittihamı rədd edir. 2004-cü ildə İsrail məhkəməsi Bərqutini beş dəfə ömürlük həbsə, əlavə olaraq bəzi hücumlarda rolu olduğu iddialarına görə 40 il həbs cəzasına məhkum etdi. Mərvanın həyat yoldaşı Fədva, ərinin cinayətləri özü törətdiyi üçün deyil, sadəcə "lider" olduğu üçün cəzalandırıldığını söyləmişdi. O, Fələstin Rəhbərliyinin başçısı Mahmud Abbasın yerinə keçə biləcək ən güclü namizəd sayılır. Bərquti İsraillə sülhün və 1967-ci il sərhədlərinə əsaslanan iki dövlətli həll yolunun tərəfdarı olduğunu bildirib.

Mərvanın oğlu Ərəb Bərquti atasının hərbi deyil, siyasi xadim olduğunu vurğulayır. Ərəb Ramallahdakı bir kafedə danışarkən, sentyabrın 14-də atasının İsrail həbsxanasında səkkiz nəfər mühafizəçi tərəfindən huşunu itirənə qədər döyüldüyü barədə xəbər aldıqlarını bildirib. İsrail Həbsxana Xidməti isə bu hadisəni soruşduqda, iddiaları əsassız adlandıraraq qanunlara uyğun işlədiklərini söyləmişdi. Ərəb hesab edir ki, ekstremist sağçı İsrail nazirləri onu hərbi deyil, siyasi təhdid kimi görürlər. Fədva Bərquti ABŞ Prezidenti Trampa birbaşa müraciət edərək, ərinin azad edilməsinə kömək etməklə bölgəyə ədalətli sülh gətirməkdə ona dəstək ola biləcəyini deyib. O, Mərvanın parçalanmış Fələstin siyasi mühitini birləşdirərək sabitliyə ciddi töhfə verəcəyinə inanır. Qəzzada atəşkəsin davam etməsi və ABŞ-ın yenilənmiş sülh səyləri, İordan çayının Qərb Sahilinə uzun zamandır uğramayan ümid gətirib. Ərəb Bərquti ümidini itirmir və deyir ki, bu, sərbəst, müstəqil və ləyaqətli yaşaya biləcəkləri yeni bir düşüncə tərzinin başlanğıcı ola bilər.