Donald Trampın Nikolas Maduroya Şok Təklifi: Həyatını Xilas Etmək Üçün Venesuelanı Ailənlə Tərk Et

ABŞ mətbuatında yayılan məlumatlara görə, keçmiş ABŞ prezidenti Donald Tramp və Venesuela lideri Nikolas Maduro arasında yüksək gərginlikli telefon danışığı baş verib. Tramp bu söhbət zamanı Maduroya həyatını xilas etmək şərti ilə dərhal ölkəni tərk etməsini təklif edib. Tramp, bu fürsətin vaxt itirilmədən dəyərləndirilməməsi halında, razılaşma imkanının birdəfəlik aradan qalxacağını qeyd edib. Məlumata görə, Maduro bu çıxış təklifinə rədd cavabı verib. Telefon danışığından cəmi bir neçə gün sonra Trampın Venesuela hava məkanının tamamilə bağlandığını elan etməsi də məhz bu danışıqların nəticəsi kimi göstərilir.

New York Times qəzeti bu təmasın təxminən iki həftə əvvəl baş verdiyini və Trampın Maduro ilə danışığa açıq olduğunu deməsindən qısa müddət sonra reallaşdığını bildirib. Görüş zamanı tərəflər Maduronun potensial bir "təslim olma razılaşması" üçün irəli sürdüyü şərtləri masa üzərinə qoyublar. Maduronun tələblərinə yaxın bir mənbə Miami Herald qəzetinə açıqlama verərək bildirib ki, Venesuela lideri ilkin olaraq özü və yaxın çevrəsi üçün "qlobal əfv" istəyib, lakin bu tələb rədd edilib. Onun ikinci əsas tələbi isə Venesuela silahlı qüvvələri üzərində nəzarəti öz əlində saxlamaq olub. Bu model 1991-ci ildə Nikaraquada Violeta Çamorro dövründə tətbiq edilən struktura bənzəyirdi. Qarşılığında Maduro tərəfi ölkədə azad seçkilərə icazə verməyi təklif etsə də, Vaşinqton bu şərti də qəbul etməyib. Tramp daha sonra ABŞ mediasına açıqlama verərək telefon danışığının baş verdiyini təsdiqləmişdi.

ABŞ rəhbərliyi Maduroya, onun həyat yoldaşına və oğluna Venesuelanı təhlükəsiz şəkildə tərk etmələrinə icazə verməyi təklif edirdi. Lakin bu təklif qarşılığında Maduronun ölkəni dərhal tərk etməsi israr edilirdi. ABŞ mətbuatı Maduronun əslində ölkəni tərk etməyi nəzərdən keçirdiyini, lakin Vaşinqtonun sürətli hərəkət edilməsi ilə bağlı təzyiqi səbəbindən təklifi qəbul etmədiyini yazır. Həmçinin Miami Herald qəzeti ABŞ-ın oxşar təklifləri Karakas hökumətinin bəzi yüksək vəzifəli şəxslərinə də çatdırdığını bildirib. Maduronun təklifi rədd etməsindən sonra Trampın Venesuela hava məkanının bağlanmasını elan etməsi təsadüfi deyildi. Bu qərar, ABŞ-ın ən böyük hərbi gəmisi USS Gerald Ford və amfibiya çıxarma qabiliyyətinə malik dəniz piyadələrinin bölgəyə göndərildiyi gərgin bir dövrə təsadüf etdi.

Tramp şənbə günü sosial media hesabında Venesuela hava məkanının "tamamilə bağlı" sayılmalı olduğunu qeyd etdi. Bu bəyanat 28 milyon əhalisi olan Venesuelaya qarşı ABŞ-ın hərbi hücum əməliyyatlarına başlayıb-başlamayacağı suallarını artırdı. Eyni günlərdə Tramp, "Venesuelada hərbi əməliyyatların çox yaxında başlaya biləcəyi" barədə xəbərdarlıqlar etdi. Karakas hökuməti isə Trampın qərarını qətiyyətlə pisləyərək, bunu "müstəmləkəçi təcavüzün bir forması" kimi qiymətləndirdi. Karakas, Vaşinqtonun ölkənin geniş neft ehtiyatlarına nəzarət etmək üçün hərbi təzyiq göstərdiyini irəli sürdü. Bazar günü Air Force One təyyarəsində jurnalistlərin suallarını cavablandıran Tramp, hava məkanının bağlanmasının yaxınlaşan hücumun bir işarəsi kimi görülməməli olduğunu söyləsə də, Maduronun artıq çox az seçimi qaldığını bildirdi və onun ordusunun zəif olduğunu vurğuladı. Tramp, hərbi əməliyyat olacağı təqdirdə, hədəf siyahısının başında mütləq Maduronun olacağını əlavə etdi.