İordaniya Kralı Abdullah: Beynəlxalq Qoşunlar Qəzzada Sülhə Məcbur Etməyə Cəlb Olunmaq İstəməyəcək

İordaniya Kralı Abdullah BBC-yə bildirib ki, əgər ölkələrdən ABŞ Prezidenti Donald Trampın atəşkəs planı çərçivəsində Qəzzada sülhü "tətbiq etmək" tələb olunarsa, bu ölkələr bu rolu rədd edəcəklər. Kral, təhlükəsizlik qüvvələrinin mandatının nədən ibarət olmasının böyük əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb. Kral Abdullah qeyd edib ki, əgər məqsəd yalnız sülhün qorunmasıdırsa (sülhməramlılıq), bu məqbuldur; lakin əgər missiya sülhə məcbur etmə funksiyasını daşıyırsa, buna heç bir dövlət qoşulmaq istəməyəcək. Bu şərh, ABŞ və digər xalqların Həmas ilə İsrail arasında, yaxud Həmas ilə digər Fələstin qrupları arasında davam edən qarşıdurmaya sürüklənmək barədə ciddi narahatlığını əks etdirir. Kral Abdullahın bəyanatı Qəzzada post-münaqişə təhlükəsizlik aranjımanlarının çətinliklərini açıq şəkildə ortaya qoyur.

Trampın 20 bənddən ibarət sülh planında Ərəb dövlətlərinin və beynəlxalq tərəfdaşların sabitləşdirmə qüvvələri ayırması nəzərdə tutulurdu. Bu qüvvələr yoxlanılmış Fələstin polis qüvvələrini Qəzzada hazırlamalı və onlara dəstək verməli idi. Bu işdə, geniş təcrübəyə sahib olan İordaniya və Misirlə məsləhətləşmələr nəzərdə tutulurdu. Planın şərtlərinə görə, Həmas həm silahsızlaşmalı, həm də ərazi üzərindəki siyasi nəzarətdən tamamilə əl çəkməli idi. Lakin məhz bu cür böyük öhdəliklər və silahlı iştirak perspektivi beynəlxalq tərəfdaşları narahat edən əsas məqamdır. Kral, BBC Panorama üçün verdiyi eksklüziv müsahibədə İordaniya və Misirin Fələstin təhlükəsizlik qüvvələrini təlimləndirməyə hazır olduğunu təsdiqlədi.

İordaniya hökmdarı sülhməramlılıq fəaliyyəti ilə sülhün tətbiq edilməsi arasındakı fərqi dəqiqləşdirib. O izah edib ki, sülhün qorunması yerli polis qüvvələrini – yəni Fələstinliləri – dəstəkləməkdən ibarətdir. İordaniya və Misir böyük sayda fələstinli polis qüvvəsini təlimləndirməyə hazırdır, lakin bu, vaxt tələb edir. Kral həmçinin xəbərdarlıq edib ki, əgər beynəlxalq qüvvələr silahlarla Qəzzada patrul xidməti aparmaq məcburiyyətində qalsalar, bu, hər hansı bir ölkənin cəlb olunmaq istəməyəcəyi bir münaqişə vəziyyətidir. Trampın sülh planı regional oyunçular üçün riskli və tətbiqi çətin olan elementləri ehtiva edir.