Marmara Bölgəsi: 7.8 Bal Səviyyəsində Zəlzələ Təhlükəsi
Marmara Bölgəsinin zəlzələ gerçəyi ilə bağlı yenidən xəbərdarlıq edildi. AFAD Zəlzələ və Risk Azaltma Baş İdarəsinin rəhbəri Professor Doktor Orhan Tatar, bölgənin zəlzələ riski ilə bağlı vacib xatırlatmalar etdi.
Bursa Böyükşehir Belediyyəsinin başçılıq etdiyi Marmara Belediyyələr Birliyinin 2-ci Məclis Toplantısı, Merinos Atatürk Konqre və Mədəniyyət Mərkəzinin (AKKM) Hüdavendigar Salonunda keçirildi. Toplantıda AFAD Zəlzələ və Risk Azaltma Baş İdarəsinin rəhbəri Professor Doktor Orhan Tatar, Marmara Fəlakət Risklərini Azaltma Dairesinin rəhbəri Gökhan Yılmaz və belediyyə başçılarının iştirakı ilə Marmara Bölgəsinin fəlakət idarəetməsi mövzusu müzakirə olundu.
"MARMARA FAYI 7.8 BAL SƏVİYYƏSİNDƏ ZƏLZƏLƏ YARADA BİLƏR"
Professor Doktor Orhan Tatar, 250 ildir enerji yığan Marmara fayının 7.8 bal səviyyəsində zəlzələ yarada biləcəyini söylədi: "1999 İzmit zəlzələsi və 1912 Mürefte (Şarköy) zəlzələləri arasındakı ərazi hələ də çatlamamışdır. Bu ərazi bir dəfədə, yoxsa bir neçə hissəyə bölünərək çatlayacaq, bunun heç bir əhəmiyyəti yoxdur. Nəticə olaraq enerji toplanmışdır və bir gün çatlayacaqdır. Hər il 2.5 santimetr enerji yığılır, hər il 2.5 santimetr qərbə doğru hərəkət edir. Bu fayın elastikliyi tükəndikdə çatlayacaqdır. Burada 250 illik yığılmış enerji var. Bu vaxta qədər 6-7 metr yer dəyişdirməsi baş vermişdir. Yada salın, 17 Avqustda dəmir yolu xətlərində relslərin əyilməsi bu şəkildə baş vermişdir. Bu hansı güclü zəlzələyə uyğun gəlir sualına cavab olaraq, çatlama mexanizminə görə 7.2-dən başlayaraq 7.8 bal səviyyəsinə qədər zəlzələ yarada bilər."
"6 FEVRAL HEÇ BİR XƏTANI BAĞIŞLAMADI"
Professor Doktor Orhan Tatar, Kahramanmaraş mərkəzli 6 fevral zəlzələlərinə diqqət çəkdi: "6 fevralı danışmağa başladığımda boğazım sıxılır və gözlərim yaşarır. Bir çox əzabı ürəyimdə hiss edirəm. 77 gün AFAD Fəlakət Koordinasiya Mərkəzində vəzifə icra etdim. O adrenalinlə, yuxusuz şəkildə, çox şeyə qaçmaqda çalışdım. Kaş ki, bir dənə belə canımızın itməsini istəməzdik. 6 fevral həqiqətən heç bir xətanı bağışlamadı. Buna görə 85 milyon insan başını aşağı salıb, biz harada səhv etmişik deyə düşünməlidir. Bizim üçün 17 Avqust bir dönüm nöqtəsi idi, amma 6 fevralda gördük ki, bu dönüm nöqtəsi deyil."
"BURSA, MƏNİM ÇOX QAYĞILANDIĞIM YERLƏRDƏNDİR"
Professor Doktor Orhan Tatar, Bursanın yüksək zəlzələ riski daşıdığını vurğuladı: "Yalnız Marmara daxilində deyil, Marmaranı cənubda da aktiv faylar var. Biz Marmara zəlzələsinə diqqət yetirirkən, bir gün başqa bir zəlzələ ilə üzləşə bilərik. Mustafa bəyi qorxutmaq istəmirəm, amma Bursa mənim çox qayğılandığım yerlərdəndir. 1855 Bursa zəlzələsi Uluabat fayından baş vermiş zəlzələdir."
"FƏLAKƏTLƏRİN QARŞISINI ALAN İNVESTİSİYALARA DAHA ÇOX VƏSİT AYIRMALIYIQ"
Marmara Belediyyələr Birliyinin və Bursa Böyükşehir Belediyyəsinin başçısı Mustafa Bozbey, fəlakətlərin qarşısını alan investisiyalara daha çox vəsait ayrılması lazım olduğunu vurğuladı:
"Gələcək nəsillərə fəlakətə hazır şəhərlər qoymaq hamımızın vəzifəsidir. Birlikdə işləmək iradəmiz, bu işə olan inancımızın göstəricisidir. Hazırlığımızı bir-birinə inteqrasiya olunmuş şəkildə həyata keçirməliyik. Marmarada yerləşən şəhərləri bir-birinə bağlı düşünməliyik və hazırlığımızı buna uyğun olaraq qurmalıyıq. Fəlakətlərlə mübarizə üçün ayrılan vəsaitlərin fəlakətlərin çox kiçik bir hissəsinin qarşısını aldığını bilirik. Bu fəaliyyəti dəyişdirməliyik. Şəhərlərimizi fəlakətlərə hazır hala gətirmək üçün qarşısını alan investisiyalara daha çox vəsait ayırmalıyıq. Mümkün olan bir fəlakətin təsirlərini minimuma endirməyin və itkilərin qarşısını almağın mümkün olduğunu unutmamalıyıq. Fəlakət konteynerlərinin hər məhəllədə olması, fəlakət könüllülərinin təlimlərinə hazır olmalıyıq. Fəlakətlərə qarşı mütləq hazırlıqlı olmalıyıq. Xidmət göstərə bilmək və maliyyə nizam-intizamını təmin edə bilmək üçün belediyyə büdcəsinin də sağlam şəkildə idarə edilməsi lazımdır."
