Nazir Fidan: Türkiyə İranın Sanksiyalardan Qurtulmasını İstəyir - Regionun Əsas Təhlükəsi İsrailin Yayılmacılığıdır

Xarici İşlər Naziri Hakan Fidan Tehrana səfəri çərçivəsində iranlı həmkarı Abbas Arakçi ilə birgə mətbuat konfransı keçirib. Fidan Türkiyə və İranı regionun iki güclü ölkəsi adlandırıb və Ankarasının əsas xarici siyasət məqsədini açıqlayıb. O qeyd edib ki, Türkiyə İranın beynəlxalq hüquq çərçivəsində problemlərin həlli ilə sanksiyalardan qurtulmasını və iqtisadi, eləcə də digər sahələrdə regional inteqrasiyanın mümkün qədər sürətlə davam etməsini arzulayır. Nazir Fidan, həmkarı Arakçi ilə müxtəlif beynəlxalq platformalarda tez-tez görüşdüklərini və bütün vacib məsələləri telefonla müzakirə etdiklərini xatırladıb. Görüşlərin olduqca səmərəli keçdiyini vurğulayan Fidan, ticarət və enerji başda olmaqla iki ölkənin rifahını və iqtisadiyyatını birbaşa maraqlandıran çoxsaylı mövzuları ətraflı şəkildə nəzərdən keçirdiklərini bildirib.

Hakan Fidan ticarətin inkişaf etdirilməsi üçün ikitərəfli əlaqələrdə görülməli olan çoxlu işlərin olduğunu xüsusi vurğulayıb. Nazir qeyd edib ki, iki ölkə olaraq rabitə, nəqliyyat və logistika sahəsində etməli olduqlarının bir qədər gerisində qalıblar və bu sahədə addımlar atılmalıdır. Türkiyə xüsusilə sərhədlərdən daha effektiv istifadə edilməsi, sərhəd qapılarının sayının artırılması və onların fəaliyyətinin gücləndirilməsi lazım olduğunu düşünür. Fidan, İran ilə Türkiyənin böyük əhali və iqtisadiyyata malik olduğunu, cəmiyyətlərinin bir-birinə çox yaxın olduğunu söyləyib. Hər il milyonlarla insanın iki ölkə arasında səyahət etdiyini xatırladan nazir, bu sıx qarşılıqlı əlaqəni daha sistemli şəkildə irəliyə daşımaq üçün konkret layihələr həyata keçirilməlidir deyə vurğulayıb. Nazirlər Əfqanıstandan qaynaqlanan qeyri-qanuni miqrasiya ilə mübarizə mövzusunda əməkdaşlığı genişləndirmək zərurətini də müzakirə ediblər.

Regional məsələlərə toxunarkən, Fidan və Arakçi Fələstin, Qəzza, Suriya, Livan, İsrailin yayılmacı siyasəti, nüvə danışıqları və Əfqanıstan-Pakistan arasındakı gərginlik kimi mövzuları masaya qoyublar. Hər iki ölkə İsrailin regional yayılmacı siyasətinin bölgə üçün “bir nömrəli təhlükəsizlik təhdidi” olması fikri ilə tamamilə razılaşıb. Fidan, Qəzzada böyük zəhmətlə əldə edilən atəşkəsin qorunması və növbəti mərhələyə keçilməsinin əsas hədəf olduğunu söyləyib. O, həmçinin Qərbi Şəriyə və Qüdsdə davam edən təcavüzün dərhal dayandırılması lazım olduğunu və beynəlxalq ictimaiyyətin bu məsələdə öhdəsinə düşəni yerinə yetirməli olduğunu bildirib. Türkiyənin İranın illərdir məruz qaldığı sanksiyaların ədalətsiz olduğunu hər fürsətdə dilə gətirdiyini deyən Fidan, Ankaranın nüvə danışıqlarında hər zaman Tehranın yanında olduğunu bildirib. Fidanın bu səfəri, eyni zamanda, Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın yaxın gələcəkdə Tehrana planlaşdırılan, Türkiyə-İran Yüksək Səviyyəli Əməkdaşlıq Şurasının doqquzuncu iclasına ön hazırlıq xarakteri daşıyıb.

İran Xarici İşlər Naziri Abbas Arakçi isə öz çıxışında ölkəsinin terror təşkilatı PKK-nın silah buraxmasını məmnuniyyətlə qarşıladığını bildirib. O, terrorun region üçün böyük bir təhlükə olduğunu qeyd edərək, Türkiyənin terrorizmdən təmizlənməsi səylərinə dəstək verdiklərini deyib. Nazir Arakçi, iki ölkə arasındakı ticarət və investisiya əlaqələrinin qarşısındakı maneələrin aradan qaldırılmasının vacibliyini vurğulayıb. İran tərəfi Türkiyə ilə qaz müqaviləsinin uzadılmasına və enerji sahəsində əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə tam hazır olduğunu bəyan edib. Arakçi, yaxın gələcəkdə Van şəhərində İran Konsulluğunun açılacağını təsdiqləyib ki, bu da ikitərəfli əlaqələrə yeni təkan verəcək. Suriyanın sabitliyinin və əmin-amanlığının yalnız ərazi bütövlüyünün qorunması ilə mümkün olduğunu bildirən Arakçi, bu ölkə üçün də ən böyük təhlükənin İsraildən gəldiyini ifadə edib. Həmçinin, nazirlər Ukrayna-Rusiya sülhünün əldə edilməsinin region üçün əhəmiyyətli olduğu barədə də həmfikir olublar.