Prezident Ərdoğanın "Daha Ədalətli Dünya" Mesajı G20 Liderlər Kitabçasında Əks Olundu

Cənubi Afrikanın Yohannesburq şəhərində "Həmrəylik, Bərabərlik, Davamlılıq" mövzusu ilə keçirilən 20-ci G20 Liderlər Zirvəsi rəsmən fəaliyyətə başlayıb. Bu qlobal tədbir dünyanın aparıcı iqtisadiyyatlarını bir araya gətirərək qlobal iqtisadi vəziyyət, davamlı inkişaf, enerji və qida təhlükəsizliyi kimi bir çox əsas mövzuları müzakirə edir. Zirvə üçün xüsusi hazırlanan "Liderlərin Mesajları Kitabçası"nda isə Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) Baş Assambleyasında etdiyi müraciət yer alıb. Ərdoğanın ən diqqət çəkən hissəni təşkil edən müraciəti "Daha ədalətli və əhatəli bir dünya qurmaq" çağırışını özündə birləşdirir. Kitabçanın Türkiyəyə ayrılan bölməsində Prezident Ərdoğanın qlobal təhlükəsizlik, ticarət, iqlim dəyişikliyi, texnologiya və çoxtərəfli diplomatiyaya dair geniş qiymətləndirmələri təqdim olunub.

Prezident Ərdoğan öz çıxışında Türkiyənin beynəlxalq sistemdə "net təhlükəsizlik təminatçısı bir ölkə" kimi üzərinə götürdüyü öhdəlikləri xüsusi vurğulayıb. Türkiyə BMT, NATO, ATƏT (Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı) və Avropa Birliyi missiyalarına daxil olmaqla, müxtəlif platformalarda dəstəyini davam etdirir. Əlavə olaraq, 2026-cı il NATO Zirvəsinin Ankarada keçiriləcəyi bildirilib. Türkiyə eyni zamanda NATO müttəfiqi olan ABŞ ilə ticarət, investisiya, enerji və müdafiə sənayesi kimi sahələrdə əlaqələri gücləndirməyə davam edir. Dünya ticarətində artan proteksionist meyllər və təchizat zəncirindəki pozuntular qlobal iqtisadiyyatda köklü dəyişikliklərə səbəb olur. Bu çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün qaydalara əsaslanan beynəlxalq ticarət sisteminin, o cümlədən Ümumdünya Ticarət Təşkilatının (ÜTT) islahat edilməsinə ehtiyac var və Türkiyə bu addımı qətiyyətlə dəstəkləyir.

Ərdoğan, xüsusilə inkişaf etməkdə olan ölkələrin inkişaf hədəflərinə çatması üçün münasib qiymətli, təhlükəsiz və davamlı enerjiyə çıxışın zəruri olduğuna inanır. Türkiyə, Çindən Avropaya uzanan strateji əhəmiyyətli Trans-Xəzər Şərq-Qərb-Orta Dəhlizi layihəsini irəli aparır. Müasir nəqliyyat infrastrukturu və Bakı-Tbilisi-Qars Dəmiryolu ilə qlobal ticarətin inkişafına mühüm töhfələr verilir. Təbiətə hörmət edən bir gələcək qurmaq məqsədilə Türkiyə 2053-cü ilədək Net Sıfır Emissiya hədəfinə doğru irəliləyir. Birinci xanım Əminə Ərdoğanın öncüllük etdiyi və dünyada şüur formalaşdırmağa davam edən "Sıfır Tullantı Təşəbbüsü" də dəstəklənir. Prezident bu prosesdə inkişaf etmiş ölkələrin üzərlərinə düşən məsuliyyəti yerinə yetirməsinin artıq bir seçim yox, məcburiyyət olduğunu bildirib.

Türkiyə inkişaf yardımlarına ən çox yardım edən ölkələrdən biri kimi BMT-nin Davamlı İnkişaf Məqsədlərinə çatmaq üçün çalışır. 2030-cu il hədəflərinə nail olmaq və dünyada yüz milyonlarla insanın layiqli həyat sürməsini təmin etmək məqsədilə qlobal maliyyə sisteminin "heç kimi geridə qoymamaq" prinsipinə uyğunlaşdırılması müdafiə olunur. Bu dövrdə bəşəriyyət süni intellekt (Sİ) sahəsində də böyük bir irəliləyişə şahidlik edir. Heç bir cəmiyyət, dünyanın simasını dəyişdirəcək bu texnologiyaların verdiyi faydalardan məhrum qalmamalıdır. Süni intellekt insanlığın xeyrinə istifadə edilməli, yeni bir hökmranlıq aləti olmamalıdır. Türkiyənin ev sahibliyi etdiyi BMT-nin Ən Az İnkişaf etmiş Ölkələr üçün Texnologiya Bankı rəqəmsal və texnoloji boşluğu aradan qaldırmaqda böyük bir rol oynayır. Həmçinin, irqçiliyin, ksenofobiyanın və xüsusilə də islamofobiyanın narahat edici ölçülərə çatdığı günümüzdə, bu cərəyanlarla mübarizə aparmaq bəşəriyyət üçün mütləq bir öhdəlikdir.

Prezident Ərdoğan, BMT-ni təsis edildiyi ruhuna qaytaracaq qətiyyətli addımlar atmağın hər kəsin ortaq məsuliyyəti olduğunu qeyd edib. O vurğulayıb ki, güclünün haqlı olduğu deyil, haqlının güclü olduğu bir sistem qurulana qədər "Dünya beşdən böyükdür" deməyə davam edəcəklər. Əsas vəzifə sistemi tərk etmək deyil, onu təmir etmək və yenidən işlək vəziyyətə gətirməkdir. Heç bir şübhə yoxdur ki, daha ədalətli bir dünya mümkündür və Türkiyə bu məqsədlə mübarizəsini səbirlə davam etdirəcəkdir. Zirvənin ana sessiyaları arasında yer alan "Hər Kəs üçün Daha Ədalətli və Məqbul Gələcək" başlıqlı iclas da Ərdoğanın illərdir səsləndirdiyi "ədalətli dünya" çağırışına bir istinad kimi dəyərləndirilir. Zirvə çərçivəsində Ərdoğanın həm ikitərəfli görüşlər keçirməsi, həm də ümumi iclaslarda çıxış etməsi gözlənilir.