Türkiyə Əqli Mülkiyyət Sahəsində Qlobal Reytinqlərdə Yüksəlir: Qadın İxtiraçılar üzrə Dünya Lideri

Sənaye və Texnologiya Naziri Mehmet Fatih Kacır, Türkiyənin əqli mülkiyyət sahəsində qlobal liqada yeni və böyük uğurlara imza atdığını bildirib. Nazir bu açıqlamanı Ümumdünya Əqli Mülkiyyət Təşkilatının (WIPO) dərc etdiyi “2025-ci il Dünya Əqli Mülkiyyət Göstəriciləri Hesabatı”nı dəyərləndirərkən verib. Mehmet Fatih Kacır yazılı açıqlamasında qeyd edib ki, Hesabat patentdən dizayna, ticarət nişanından qadın ixtiraçılara qədər bir çox sahədə ölkənin yüksəlişini aydın şəkildə ortaya qoyur. Verilən məlumatlara görə, Türkiyə yerli patent müraciətlərində dünyada 10-cu yerdədir. Əlavə olaraq, yerli patent artım sürətinə görə dünyanın ən sürətli inkişaf edən ilk 3 ölkəsi arasındadır. Ən əhəmiyyətli göstəricilərdən biri isə beynəlxalq patent müraciətlərində qadın ixtiraçıların nisbətinin 26,1 faizə çatması ilə Türkiyənin bu kateqoriyada dünya lideri olmasıdır.

Nazir Kacır bu nailiyyətlərin böyük zəhmətin nəticəsi olduğunu vurğulayıb. O qeyd edib ki, bu müsbət mənzərə tədqiqatçıların, mühəndislərin, sahibkarların və xüsusilə də qadınların texnologiya və innovasiya sahəsində göstərdiyi səylərin güclü əksidir. Hesabat göstərir ki, Türkiyə yerli ticarət nişanı müraciətlərində dünya 6-cısı, yerli dizayn müraciətlərində isə dünya 3-cüsüdür. Türkiyə 2024-cü ildə qlobal miqyasda çox güclü bir performans sərgiləyib. Ötən illə müqayisədə patent müraciətlərində 18,4 faiz, qeydiyyatda isə 38,9 faiz artım qeydə alınıb. Bu nəticələr ölkənin dünya ortalamasından yuxarı inkişaf etdiyini göstərir. Bu inkişaf əqli mülkiyyət sahəsində Türkiyənin qlobal rəqabətə qətiyyətlə davam etdiyini sübut edir.

Türkiyə, patent infrastrukturunu da xeyli gücləndirib və bu da onun reytinqlərinə təsir edib. 2014-2024-cü illər ərzində əhali başına düşən patent müraciətlərinin artımında Türkiyə dünya 2-cisi olub. Yerli faydalı model müraciətlərində isə ölkə dünya 7-cisidir. Patent mütəxəssislərinin sayı 181-ə çatdırılıb, bu da Türkiyəni bu sahədə dünya 10-cusu edir. Bundan başqa, Patent Ofislərinin sıralamasında Türkiyə tarixində ilk dəfə ilk 20-likdə yer alaraq 23-cü yerdən 18-ci yerə yüksəlib. Bu faktlar ölkənin texnoloji inkişafa nə qədər ciddi yanaşdığını göstərir.