Avropada Günəş Enerjisi Rekord Səviyyəyə Çatdı: Amma Nə Qiymətə?

Avropada günəş enerjisi istehsalı rekord səviyyəyə çatsa da, artıq təklifə görə bir çox ölkədə elektrik qiymətləri sıfırdan aşağı düşüb. Montel Analytics şirkətinin 2025-ci ilin II rübü hesabatına görə, demək olar ki, bütün Avropa ölkələrində mənfi qiymət saatlarının sayı sürətlə artır. Bunun əsas səbəbi, bərpa olunan enerji istehsalının sürətli artmasına baxmayaraq, kifayət qədər enerji saxlama infrastrukturunun olmamasıdır.

İyun ayının sonuna qədər olan altı ay ərzində İsveçin SE2 bölgəsi Avropada ən çox mənfi qiymət saatına sahib olub. Bu bölgədə elektrik qiymətləri ümumilikdə 506 saat mənfi olub. İspaniya 459 saatla ikinci, Hollandiya 408 saatla üçüncü, Almaniya 389 saatla dördüncü, Fransa və Finlandiya 363 saatla beşinci, Belçika 361 saatla altıncı və Danimarka 326 saatla yeddinci yerdə qərarlaşıb.

Hesabatda vurğulanıb ki, bu artıq təklif məhdud saxlama tutumu və kifayət qədər tələb çevikliyinin olmaması səbəbindən sistemə inteqrasiya olunmayıb. İstehsalın artımına uyğun olaraq istehlakın artmaması tələb-təklif balansını pozur. Günəş enerjisi istehsalı, xüsusilə də günorta saatlarında pik həddə çatması, bəzi ölkələrdə qiymətlərin kəskin düşməsinə səbəb olur.

Montel Analytics direktoru Jean-Paul Harreman bildirib ki, mənfi qiymətlərin III rübdə yeni rekordlara çatması gözlənilir. Harremanın sözlərinə görə, Almaniya, Hollandiya və Belçika kimi ölkələrdə günəş enerjisi səbəbindən günorta saatlarında qiymətlərin sıfırdan aşağı düşməsi davam edəcək. Lakin, axşam saatlarında fosil yanacaqlarının gücünün artması səbəbindən elektrik qiymətlərinin yenidən yüksələcəyi gözlənilir.

Cənub-Şərqi Avropada da oxşar bir vəziyyət yaranmağa başlayır. Lakin, bu bölgədəki kifayətsiz sərhədüstü əlaqələr və infrastruktur çatışmazlığı, bölgənin qonşu bazarlardakı aşağı qiymətlərdən tam şəkildə faydalanmasının qarşısını alır. Bərpa olunan enerjiyə investisiyaların artması ilə yanaşı, saxlama və enerji şəbəkəsinin modernizasiyasına olan ehtiyac da getdikcə artır.