Elektrikli Avtomobillərin Türkiyədəki Rekord Artımı

Son illərdə Türkiyədə elektrikli avtomobil bazarında gözə çarpan bir yüksəliş müşahidə olunur. Xüsusilə 2024-cü ildəki artım, Türkiyənin elektrikli avtomobil ekosistemində əsaslı bir çevrilmə yaşadığını göstərir. Elektrikli avtomobil satışlarında yeni rekord qeydə alınıb. Yerli avtomobil TOGG-un satışa çıxması ilə sürət qazanan bu dəyişiklik, TÜİK məlumatlarına görə, bir ildə 129.6 faiz artaraq 183.776 ədədə çatıb.

Bu artım, elektrikli avtomobillərin Türkiyədəki inkişafını və gələcək təsirini də ortaya qoyur. Türkiyədə elektrikli avtomobillərin macərası 2011-ci ildə cəmi 24 avtomobilin qeydiyyata alınması ilə başlayıb. Bu rəqəm 2018-ci ildə 952-yə, 2019-cu ildə isə 1000-i aşaraq əhəmiyyətli bir sürət qazanıb. 2021-ci ildə 6267, 2022-ci ildə 14552, 2023-cü ildə isə 80043 ədədə çatıb. 2024-cü ildə isə bu rəqəm 129.6 faiz artaraq 183776-ya yüksəlib. Son beş ildə elektrikli minik avtomobillərinin sayında 6470 faizlik inanılmaz bir artım yaşanıb.

Xüsusilə TOGG və Teslanın Türkiyəyə gəlişi ilə elektrikli avtomobillərə maraq daha da artıb. 2024-cü il məlumatlarına görə, Türkiyədə ümumilikdə 16 milyon 232 min 458 avtomobil qeydiyyata alınıb. Bu ümumi rəqəmdə elektrikli avtomobillərin payı 1.1 faiz təşkil edir. Yəni hər 88 avtomobillərdən biri elektriklidir. Türkiyədə elektrikli avtomobil bazarının hələ də inkişaf mərhələsində olduğu deyilə bilər, lakin artım nisbətləri bu seqmentin sürətlə böyüyəcəyini göstərir.

Hibrid avtomobillər də Türkiyədə əhəmiyyətli bir artım göstərib. 2020-ci ildə cəmi 33 min 690 olan hibrid avtomobil sayı, 2024-cü ilin sonuna kimi 391 min 296-ya çatıb. Bu, 1061 faizlik bir artım deməkdir. Hibrid avtomobillərin elektrikli avtomobillərdən daha çox yayılmış olması, Türkiyədə istifadəçilərin keçid prosesində hibrid həlləri daha çox seçdiyini göstərir.

Elektrikli və hibrid avtomobillərdəki kəskin artımın əksinə olaraq, benzinli, dizel və LPG avtomobillərdəki artım daha məhdud olub. 2020-2024 dövründə benzinli avtomobillər 53.3 faiz artaraq 4 milyon 908 min 203 ədədə çatıb. Dizel avtomobillərdəki artım nisbəti 10 faizlə məhdudlaşarkən, ümumi sayı 5 milyon 541 min 441 olub. LPG avtomobillər isə 7.5 faiz artaraq 5 milyon 172 min 471 ədədə çatıb. Qeyd etdiyimiz kimi, yerli avtomobil TOGG bu artımda mühüm rol oynayıb. Həm yerli istehsal üstünlüyü, həm də istifadəçilər arasında yaratdığı maarifləndirmə elektrikli avtomobillərin istifadəsini stimullaşdırıb.

Elektrikli avtomobil bazarı Türkiyənin karbon emissiyasını azaltmaq hədəflərinə çatmaqda mühüm rol oynayır. Enerji qiymətlərinin artması və ətraf mühitə olan məsuliyyətin artması istifadəçiləri daha davamlı alternativlərə yönəldir. Bundan əlavə, hökumətin stimullaşdırıcı siyasəti, elektrikli avtomobil doldurma stansiyalarının geniş yayılması və avtomobil sektorunda Ar-Ge investisiyaları bu çevrilməni sürətləndirməkdə effektivdir.