Fransada Elektrikli Avtomobilləri Hərəkət Zamanı Dolduran Yüksək Sürətli Yol Sınağı

Fransa elektrikli nəqliyyat vasitələrinin enerji doldurulması texnologiyasında inqilab edə biləcək yeni bir sınaq həyata keçirir. Paris yaxınlığındakı A10 yüksək sürətli yolunun 1.5 kilometrlik hissəsinin səthi altına induksiya sarğacları quraşdırılıb. “Hərəkət edərkən doldur” (“Charge as you Drive”) layihəsinin bir hissəsi olaraq hazırlanan bu sistem, kabellərə və ya stansiyalara ehtiyac olmadan, elektrikli nəqliyyat vasitələrini sürücülük zamanı enerji ilə təmin etməyə imkan verir.

Bu, Fransada belə bir texnologiyanın ictimai yolda sınaqdan keçirilməsi baxımından bir ilkdir. Layihədə Electreon, Gustave Eiffel Universiteti və qlobal mobillik infrastruktur şirkəti olan Vinci əməkdaşlıq edir. Vinci şirkəti tərəfindən paylaşılan ilkin nəticələr çox ürəkaçan kimi qiymətləndirilir. Sınaqlar zamanı ani güc transferi 300 kVt-a qədər, optimallaşdırılmış sabit şəraitdə isə orta güc çıxışı 200 kVt səviyyəsində qeydə alınıb. Bu doldurma sürətləri hazırkı yüksək sürətli DC doldurma stansiyalarının bir çoxunun təklif etdiyindən daha sürətlidir. Hazırda ictimai yolda aparılan sınaqlara xüsusi qəbuledici texnologiyası ilə təchiz edilmiş yük maşını, furqon, minik avtomobili və avtobus daxildir.

Vinciyə görə, bu texnologiyanın ən böyük faydası, nəqliyyat vasitəsinin batareya ölçüsünü əhəmiyyətli dərəcədə azaltma potensialıdır. Əgər yollar nəqliyyat vasitələrini doldura bilərsə, uzun məsafə üçün nəhəng batareyalara ehtiyac qalmayacaq. Şirkət qeyd edir ki, bu, ağır elektrikli nəqliyyat vasitələrinin çəkisində “bir neçə ton” qənaətə səbəb ola bilər. Batareya ölçüsünün kiçilməsi birbaşa istehsal xərclərini, karbon izini və kritik materiallara olan ehtiyacı azaldır. Bu, həmçinin donanma operatorları üçün bahalı doldurma dayanacaqlarını və məsafə məhdudiyyətlərini aradan qaldıra bilər. Vinci xüsusilə Fransada istixana qazı tullantılarının 16%-dən çoxuna cavabdeh olan logistika və yük nəqliyyatı sektorunu hədəf alır.

Baxmayaraq ki, Fransa layihəsi dünyada ictimai yolda sınaqdan keçirilən yeganə nümunədir, bu konsepsiya yeni sayılmaz. Oxşar texnologiyalar Almaniyada avtobus marşrutlarında, İsveçdə taksilərdə və ABŞ-da ağır iş maşınlarında test edilir. Lakin bu sistemin qarşısındakı ən böyük maneə maliyyədir. Milyonlarla kilometr yol şəbəkəsinə induksiya sarğaclarının quraşdırılması və ya mövcud infrastrukturun təkmilləşdirilməsi kütləvi investisiya tələb edir. Bundan başqa, bu proses zamanı nəqliyyatda yaranacaq fasilələr də ciddi problem yaradır. Vinci hələ ki, nəqliyyat vasitələrinin yüksək sürətli enerji transferini idarə etməsi üçün lazım olan xüsusi simsiz qəbuledicilərin xərcini açıqlamayıb. Layihənin əsas çətinliyi, hökumətləri bu nəhəng infrastruktur xərclərini ödəməyə razı salmaqdır.