Lenskart İKT-nin İlk Günü: Səhmlər Zəif Başlanğıcdan Sonra Təklif Qiymətinin Üzərində Qapandı

Hindistanın eynək pərakəndə satıcısı Lenskart, 72.8 milyard rupi (821 milyon dollar) dəyərindəki İlkin Kütləvi Təklifdən (İKT) sonra bazar debütünü etdi. Şirkətin səhmləri bazar ertəsi günü zəif başlanğıcdan sonra bərpa olundu və nəticədə təklif qiymətindən bir qədər yuxarı səviyyədə qapandı. İKT cəmi bir neçə saat ərzində satılıb qurtarsa da, Lenskart-ın yüksək qiymətləndirilməsi bazarda mübahisələrə səbəb olmuşdu. Səhmlər 402 rupi olan İKT qiymətinin altında, yəni 395 rupidən açıldı. Ticarət sessiyası zamanı səhmlərin qiyməti 11% enərək 356.10 rupiyə düşsə də, günün sonunda 404.55 rupi ilə bağlandı. Bu bağlama qiyməti Lenskart-ın ümumi dəyərini təxminən 702 milyard rupi (təqribən 8 milyard dollar) səviyyəsində müəyyənləşdirdi.

İKT-yə tələbat çox güclü idi; təklif olunan səhmlər üzrə təxminən 28 dəfə çox sifariş verilmişdi ki, buna da əsasən institusional investorlar rəhbərlik edirdi. Bu güclü marağa baxmayaraq, şirkətin qiymətləndirməsi ilə bağlı ciddi narahatlıqlar var idi. Lenskart investorlara özünün şaquli inteqrasiya olunmuş modelini – istehsaldan pərakəndə satış mağazalarına qədər hər mərhələyə nəzarət etməyi – əsas üstünlük kimi təqdim edir. Onlar hesab edirlər ki, bu model köhnə optik zəncirləri və onlayn rəqibləri geridə qoya bilər. Lakin 15 illik şirkət Titan Eye+ və digər birbaşa istehlakçıya yönələn (D2C) oyunçular kimi müxtəlif qiymət nöqtələrində rəqabətlə üzləşir. Bu isə şirkətin Hindistanda və xaricdə gəlirli şəkildə nə dərəcədə tez böyüyə biləcəyi sualını ortaya çıxarır.

Lenskart 2025-ci maliyyə ilində (mart ayında başa çatıb) mənfəət əldə etdiyini açıqladı. Şirkətin gəlirləri illik müqayisədə 23% artaraq 66.53 milyard rupi (təxminən 750 milyon dollar) təşkil edib. Xalis mənfəət 2.97 milyard rupi (təxminən 33 milyon dollar) olub. Qeyd etmək lazımdır ki, bu mənfəətin artmasına Owndays-in alınması ilə əlaqədar olaraq qeyri-nəğd xarakterli 1.67 milyard rupi (19 milyon dollar) həcmində birdəfəlik mühasibat qazancı təsir edib. Bu birdəfəlik məbləğ istisna edilərsə, şirkətin əsas mənfəəti təxminən 1.30 milyard rupi (15 milyon dollar) təşkil edir. Lenskart İKT qiymət intervalının yuxarı həddində özü üçün 700 milyard rupi (təxminən 7.9 milyard dollar) dəyər müəyyənləşdirməyə çalışırdı. Bu qiymətləndirmə onu Honasa və BlueStone kimi Hindistanın yeni nəsil istehlak brendləri arasında ən yüksək dəyərləndirilənlərdən biri edir.

Təklif olunan qiymətləndirmə Lenskart-ın əsas xalis mənfəətinin 230 qatını, gəlirlərinin isə təxminən 10 qatını nəzərdə tuturdu. Bu nisbətlər fərdi investorlar və sosial media istifadəçiləri arasında ciddi müzakirələrə yol açdı. Lakin siyahıya alınmadan əvvəl şirkətə sərmayə qoyan DSP Asset Managers, qiymətin "bahalı" olduğunu etiraf etməsinə baxmayaraq, biznesin "güclü və miqyaslana bilən" qalacağını bildirərək sövdələşməni müdafiə etdi. "Shark Tank India" proqramının hakimi kimi daha çox tanınan İcraçı direktor Peyush Bansal, institusional investorlardan gələn rəylərə əsaslanaraq, qiymətin "olduqca ədalətli" olduğunu qeyd etdi. O, Mumbaydakı İKT mərasimində "Biz Lenskart-ı bir qiymətləndirməyə çatmaq üçün qurmadıq," dedi. "Biz bunu Dehlidən Hindistanın ən kiçik qəsəbələrinə qədər insanlara çatmaq üçün etdik."

Lenskart İKT-dən əldə edilən vəsaiti genişlənmə planlarını dəstəkləmək, yeni mağazalar açmaq, təchizat zəncirini və pərakəndə satış infrastrukturunu gücləndirmək üçün istifadə etməyi planlaşdırır. Şirkət həmçinin texnologiyaya və marketinqə sərmayə qoymağı, fondların bir hissəsini isə satınalmalar və digər korporativ məqsədlər üçün ayırmağı düşünür. SoftBank, Schroders Capital, Premji Invest, Kedaara Capital və Alpha Wave Ventures kimi mövcud investorlar, eləcə də həmtəsisçilər Peyush və Nehal Bansal, Amit Chaudhary və Sumeet Kapahi də İKT çərçivəsində öz səhmlərinin bir hissəsini satdılar. Lenskart-ın siyahıya alınması, venture sərmayəsinin azaldığı və yerli investorların marağının artdığı bir zamanda digər Hindistan startaplarının ictimai bazarlara üz tutduğu dövrə təsadüf edir. Hazırda Groww, Pine Labs, PhysicsWallah, Capillary Technologies və BoAt kimi firmalar da Hindistanda İKT-lərə hazırlaşırlar.