NASA Grönlandiyada Gizli Hərbi Bazanı Aşkar Etdi

NASA-nın müasir radar texnologiyaları sayəsində Grönlandiyanın buzlaqları altında gizlənən, Sovet-Amerikan müharibəsi dövrünə aid gizli hərbi baza aşkar edilib. "Əsr düşərgəsi" (Camp Century) adı ilə tanınan bu baza, "Buz qurdu" (Project Iceworm) adlı, 1960-cı illərdə ABŞ tərəfindən həyata keçirilən, olduqca mübahisəli bir layihənin hissəsi olaraq inşa edilib.

1959-cu ildə başlayan bu layihənin məqsədi, Grönlandiyanın strateji mövqeyindən istifadə edərək Sovet İttifaqına qarşı 600-ə yaxın nüvə ballistik raket buraxmaq idi. 30 metr dərinliyə qədər qazılan tunellərdən ibarət baza üçün 4000 kilometrlik bir şəbəkə planlaşdırılırdı. Lakin, buzlaqların daim hərəkət etməsi və mühəndislik çətinlikləri səbəbindən layihə 1967-ci ildə dayandırılıb.

NASA-nın UAVSAR sistemi əvvəlki texnologiyalara nisbətən daha ətraflı görüntülər əldə etməyə imkan verib və bazanın fərdi tikililəri və qurğuları aşkar edilib. Bu kəşf tarixi əhəmiyyət kəsb etməklə yanaşı, ciddi ekoloji risklər də yaradır. Çünki bazanın aşkar edilməsinə Grönlandiya buzlaqlarının sürətli əriməsi səbəb olub. Bu ərimə milyonlarla kub kilometr suyun sərbəst buraxılmasına və eyni zamanda bazada qalmış zərərli maddələrin suya qarışmasına səbəb ola bilər.

Əgər bu riskli maddələr suya qarışıbsa, gələcəkdə ciddi ekoloji problemlərlə üzləşə bilərik. Gələcək tədqiqatlar həqiqəti ortaya qoyacaq. Sizcə, keçmişdən qalan bu cür qurğular gələcəyimiz üçün təhlükəmi, yoxsa dərsmi təşkil edir?