OpenAI-nin Yeni "Atlas" Brauzeri Google-a Ciddi Zərbə Vurur

OpenAI gözlənilməz bir canlı yayımda özünün yeni "Atlas" veb brauzerini təqdim etdi. Şouya baş direktor Sam Altman özü başladı, birbaşa auditoriyaya müraciət etdi. Altman bildirdi ki, süni intellekt brauzerin nə ola biləcəyini yenidən düşünmək üçün nadir, on ildə bir rast gəlinən bir fürsətdir. O qeyd etdi ki, əvvəlki internet istifadəsi üçün URL adresi və axtarış qutusu necə uyğun idisə, indi chat təcrübəsi və veb brauzer də bir o qədər sürətli uyğunluq təşkil edə bilər.

Bu, sadəcə yeni bir məhsul deyil, köhnə brauzerləri və bir sıra xidmətləri tarixə qovuşduracaq yeni bir yanaşmanın başlanğıcıdır. Bu dəyişiklikdən ən çox təsirlənən isə Google olacaq, çünki sıradan çıxmaq üzrə olan xidmətlərin əksəriyyəti məhz bu şirkətə bağlıdır. "Atlas" brauzeri haqqında layihə Silikon Vadisində uzun müddətdir sirr idi, lakin onun Google üçün potensial təhlükə olduğu əvvəldən bəlli idi, çünki hazırda dünyanın ən məşhur brauzeri olan Chrome məhz Google-a məxsusdur. Yeni məhsulun və təqdimatın detalları göstərdi ki, AI dövründə veb nəhəngi nə qədər itirə bilər və Google-un Gemini ilə əldə etdiyi uğurlar buna çox kömək etməyib. Təhlükə olduqca sadədir: ChatGPT həftədə 800 milyon istifadəçini cəlb edir. Əgər bu istifadəçilər "Atlas"a keçsələr, çox güman ki, Chrome-dan uzaqlaşacaqlar.

İstifadəçilərin itirilməsi Google üçün birbaşa maliyyə zərəri yaratmasa da (Chrome pulsuz məhsuldur), bu, şirkətin həmin istifadəçilərə reklam hədəfləmək və ya onları Google Axtarışa yönləndirmək imkanlarını məhdudlaşdırır. Bu məqam xüsusilə həssasdır, çünki ABŞ Ədliyyə Departamenti keçən ay Google-a axtarış eksklüzivliyi sövdələşmələri aparmağı qadağan etmişdi. Növbəti məsələ isə OpenAI-nin axtarışa öz yanaşmasıdır. Süni intellekt, reklam yerləşdirilə bilən məzmun əvəzinə, artıq işlənmiş məlumatları təqdim edərək ənənəvi veb axtarış modelini onsuz da sıxışdırıb.

Lakin "Atlas"ın mühəndislik rəhbəri Ben Qudcer (özü də həm Firefox, həm də Chrome-un inkişafında əsas fiqur olub) yeni, chat yönümlü axtarışı tamamilə fərqli bir yanaşma kimi təsvir etdi. Qudcer qeyd etdi ki, bu yeni axtarış modeli həqiqətən güclüdür. O, çox mərhələli bir təcrübədir. Artıq sadəcə bir veb səhifəyə yönləndirilmək əvəzinə, axtarış nəticələri ilə dialoq qurmaq mümkündür. Google da AI-ni axtarışa inteqrasiya etsə də, bunu əsasən nəticələr səhifəsinə sadəcə bir qutu əlavə etməklə edir. "Atlas"ın təklif etdiyi davamlı qarşılıqlı əlaqə isə Chrome-da əldə edilənlərdən qat-qat fərqlidir və asanlıqla kopyalana bilməz. Əgər OpenAI-nin axtarış interfeysi populyarlaşsa, bu, Google-un hökmranlığı üçün ciddi təhlükə yarada bilər.

Bundan başqa, reklam məsələsi də diqqət çəkir. OpenAI hazırda reklam xidməti göstərməsə də, bunu tamamilə istisna etməyib. Şirkət son zamanlar çox sayda reklam texnologiyaları üzrə iş elanları yerləşdirib, bu da reklam sektoruna keçid edəcəkləri barədə fərziyyələri gücləndirir. "Atlas" ilə ChatGPT indi istifadəçinin brauzer pəncərəsindən birbaşa kontekst toplaya bilər. Bu, reklam hədəfləməsi üçün həddindən artıq dəyərli məlumatlar deməkdir. Bu, brauzerə birbaşa girişin görünməmiş səviyyəsidir: siz yazarkən sözləri hərfi mənada ekranda izləmək. On illər boyu davam edən məxfilik narahatlıqlarından sonra, istifadəçilərin Google və ya Meta kimi şirkətlərə asanlıqla verməyəcəyi həssas məlumatlardır. "Atlas" üçün hələ erkən mərhələdir, lakin şirkət burada qeyri-müəyyən ambisiyalardan daha çox, istifadəçi və gəlir artımına yönəlmiş kommersiya yolunu seçib. Mütəxəssislər OpenAI-nin gəlirlərinin böyük məlumat mərkəzi sərmayələrinə çatıb-çatmayacağını düşünərkən, "Atlas" kimi məhsullar bu sualın cavabını tapmaq üçün ilk yer ola bilər.