Səm Altmanın Yatırımı ilə Exowatt Süni İntellekt Data Mərkəzləri Üçün Qaynar Daşlarla Enerji Həllini Təklif Edir

Hannan Happi süni intellektin (Sİ) getdikcə artan enerji tələbatı problemini həll etməyə çalışarkən, ağlında əsas bir hədəf rəqəmi vardı: bir kilovatt-saat üçün cəmi bir sent. Exowatt şirkətinin həmtəsisçisi və baş direktoru Happi, bu hədəfə çatmaq üçün bir çox dizaynlar üzərində çalışdıqlarını və hər dəfə özlərinə belə suallar verdiklərini bildirir: "Struktur xərclərini necə azalda bilərəm? Təmir xərclərini necə aşağı sala bilərəm?" Bir neçə il davam edən araşdırma və konstruksiyadan sonra, Exowatt bu məqsədə doğru ilk praktiki addımını atıb. Onların hazırladığı qurğu, üstü şəffaf tavanla örtülmüş, yük konteyneri ölçüsündə sadə bir qutudan ibarətdir. Əgər Exowatt bu sistemlə 24/7 elektrik enerjisi yaradan ucuz günəş enerjisi təqdim edə bilsə, bu, ucuz, fasiləsiz enerji təchizatı sayəsində data mərkəzləri bazarını və ümumi enerji sahəsini tamamilə dəyişdirə bilər.

Şirkət, kilovatt-saat üçün bir sent hədəfinə çatmaq üçün istehsal miqyasını sürətləndirmək qərarına gəldi və bu səbəbdən əlavə maliyyə cəlb etdi. Xəbərlərə görə, Exowatt Aprel ayında bağlanan 70 milyon dollarlıq A Seriyası raunduna əlavə olaraq, daha 50 milyon dollarlıq uzatma sərmayəsi toplayıb. Bu yeni maliyyələşdirmə MVP Ventures və 8090 Industries tərəfindən idarə edildi; Atomic, BAM, Bay Bridge Ventures, DeepWork Capital, Dragon Global, Florida Opportunity Fund, Massive VC, New Atlas Capital, Overmatch, Protagonist və StepStone kimi bir çox şirkət də raundda iştirak etdi. Şirkətin əvvəlki investorları arasında isə məşhur təşəbbüskar Səm Altman və Andreessen Horowitz də var. Happi, Aprel raundundan sonra əlavə kapital axtarmadıqlarını, lakin "bazarda gördükləri güclü impuls" və "investorların böyük marağı" sayəsində daha yüksək qiymətləndirmə ilə yeni pul götürməyə qərar verdiklərini deyir. Hazırda Exowatt-ın sifariş portfeli təxminən 10 milyon P3 qurğusuna çatır, bu da 90 giqavat-saatlıq gücü təmsil edir. Happi bildirir ki, istehsal ildə təxminən 1 milyon vahidə çatanda bir sentlik hədəfə çata biləcəklər.

Exowatt əslində onilliklərdir mövcud olan bir istilik texnologiyasını yenidən işləyib hazırlayır. Konsentratlaşdırılmış günəş enerjisi adlanan bu metod, Günəşin enerjisini istiliyi yaxşı saxlayan və ya ötürən materialları qızdırmaq üçün istifadə edir. İstilik enerjisi uzun müddət saxlandıqda, bu materiallar daşlara bənzəyir – bu səbəbdən texnologiya "qutudakı daşlar" ləqəbini qazanıb. Hər bir P3 qurğusu, günəş işığını dar bir şüaya yönəldən linzalarla təchiz edilmiş metal qutudan ibarətdir. Bu şüa, konteynerin içindəki xüsusi kərpicləri qızdırır. Bir ventilyator kərpicin üzərindən hava üfürərək istiliyi başqa bir qutuya daşıyır. Həmin ikinci qutuda istiliyi mexaniki enerjiyə çevirən Stirliqin mühərriki (porşenlə işləyən cihaz) və generator yerləşir. Daha çox enerji saxlamaq istəyən müştərilər sadəcə əlavə P3 qutuları quraşdırırlar. Happi deyir ki, sistemin dizaynı maksimum sadəlik prinsiplərinə əsaslanıb.

Hər bir istilik batareyası istiliyi beş günə qədər saxlaya bilir ki, bu da fasiləsiz işləməyə imkan verir. Müştərinin nə qədər və nə qədər tez elektrik enerjisi yaratmaq istəməsindən asılı olaraq, Exowatt bir neçə qurğunu birləşdirərək tək bir generatora enerji ötürəcək. Happinin sözlərinə görə, sistemin səmərəliliyi fotovoltaik günəş panelləri ilə müqayisə edilə bilər və litium-ion batareyaları ilə birləşdirilmiş PV-dən bir qədər daha yaxşıdır. Baxmayaraq ki, başqa şirkətlər də oxşar texnologiyalara cəhd ediblər, çoxu xərcləri sürətlə azalan fotovoltaik günəş enerjisi və litium-ion batareyaları ilə rəqabət apara bilməyib. Happi isə P3-ün kiçik ölçüsünün və Exowatt-ın modulyar istehsal yanaşmasının onları rəqiblərdən fərqləndirdiyini vurğulayır. O qeyd edir ki, ildə 1.5 milyard günəş panelinin istehsalı ilə müqayisədə, dünyada cəmi 100-dən çox istilik günəş enerjisi layihəsi mövcuddur. Buna görə də Exowatt-ın əsas məqsədi, prinsip etibarilə işləyən modulyar sistemi geniş miqyasda istehsal etməkdir. Exowatt, ən günəşli bölgələrdə daha yaxşı işləyir və data mərkəzini enerjiləndirmək üçün çoxlu P3 qurğularına, yəni böyük ərazilərə ehtiyac duyula bilər. Lakin Happi, Exowatt-ın üstün olduğu bölgələrlə yeni data mərkəzlərinin tikildiyi yerlər arasında "yüksək üst-üstə düşmə" olduğunu deyir.