Türkiyədə smartfon satışları kəskin azaldı: İki ilin ən aşağı göstəricisi

İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Qurumunun (İKTQ) açıqladığı məlumatlara görə, 2025-ci ilin ilk altı ayında Türkiyədə mobil telefon satışları ciddi şəkildə azalıb. Qurumun Mobil Cihaz Qeydiyyat Sistemində (MCQS) qeydə alınan telefonların sayı son iki ilin ən aşağı səviyyəsinə düşüb. Qanuna görə, telefon istehsalçıları satışa çıxardıqları hər bir cihazı bu sistemdə qeydiyyatdan keçirmək məcburiyyətindədirlər. Bu azalma tempi, istehlakçıların ənənəvi smartfonlara olan marağının azalmasını göstərir.

2025-ci ilin ilk yarısı ərzində sistemdə qeydə alınan telefonların ümumi sayı, şirkət və fərdi istifadəçi IMEI qeydiyyatları daxil olmaqla, 5 milyon 313 min ədəd təşkil edib. Bu göstərici əvvəlki illərlə müqayisədə böyük bir fərq yaradır. Müqayisə üçün, 2024-cü ilin eyni dövründə qeydiyyatdan keçən telefonların sayı 5 milyon 506 min idi. 2023-cü ilin ilk altı ayında isə bu rəqəm daha yüksək olaraq 6 milyon 92 min ədəd idi. Nəticədə, 2025-ci ildəki qeydiyyat sayı 2024-cü illə müqayisədə təxminən 200 min ədəd, 2023-cü illə müqayisədə isə təxminən 775 min ədəd azalma deməkdir.

Satılan telefon markalarına gəldikdə, Samsung 1 milyon 738 min ədədlə birinci yerdə qərarlaşıb. Apple 1 milyon 712 min ədədlə çox az fərqlə ikinci olub, Xiaomi/Redmi isə 752 min ədədlə üçüncü yeri tutub. Əsas telefon satışları azalarkən, IMEI qeydiyyatı tələb olunan “başqa cihazlar” kateqoriyasında əhəmiyyətli dərəcədə artım müşahidə olunub. Ağıllı saatlar, planşetlər və modemlər kimi cihazları əhatə edən bu kateqoriya, 2024-cü ilin ilk altı ayında 1 milyon 810 min qeydiyyatdan 2025-ci ildə 2 milyon 455 minə yüksələrək, 35%-dən çox böyümə göstərib.

Başqa cihazların qeydiyyatındakı bu güclü artım, ümumi qeydiyyat rəqəmlərinə müsbət təsir edib. Ümumi IMEI nömrəsi qeydə alınmış cihazların sayı (smartfonlar və digərləri) ötən illə müqayisədə 452 min ədəd artıb. Əgər 2024-cü ilin birinci yarısında 7 milyon 316 min cihaz qeydə alınmışdısa, 2025-ci ilin eyni dövründə bu rəqəm 7 milyon 768 minə çatıb. Bu rəqəmlər göstərir ki, istehlakçılar artıq sırf telefona deyil, ağıllı saatlar, ağıllı ev sistemləri və sənaye İÖT cihazları kimi yeni texnoloji məhsullara daha çox pul xərcləyirlər.