Premyer Liqa: Klubların Öz Aktivlərini Özünə Satması Qadağan Edilir - Yeni Maliyyə Qaydaları Tətbiqdə

Gələn mövsümdən etibarən Premyer Liqa klublarının maliyyə qaydalarından yayınmaq məqsədilə otel və ya qadın komandaları kimi aktivləri özlərinə və ya törəmə şirkətlərinə satması qadağan ediləcək. Bu əhəmiyyətli dəyişiklik, klubların cümə günü heyət xərclərinə əsaslanan yeni Maliyyə Fair Play (FFP) sistemini cüzi səs fərqi ilə qəbul etməsindən sonra qüvvəyə minir.

Klublar Londonda toplaşaraq mövcud Mənfəət və Davamlılıq Qaydalarını (PSR) əvəz edəcək üç mümkün metoddan birinə səs verdilər. Nəticədə, Heyət Xərcləri Nisbəti (HXM) adlanan sistem lehinə 14 səs toplayaraq (6 əleyhinə) qəbul edildi. Bu, hər hansı bir qayda dəyişikliyinin həyata keçirilməsi üçün tələb olunan minimum səs sayıdır. Yeni sistemin əsas məqsədi maliyyə fəaliyyətində şəffaflığı artırmaq və klubların süni yollarla gəlir yaratmasının qarşısını almaqdır. Bu dəyişiklik maliyyə şəffaflığını gücləndirmək üçün atılan mühüm addımdır.

2025-26 mövsümündən başlayaraq ümumi heyət xərcləri klubun gəlirinin 85%-i ilə məhdudlaşdırılmalıdır. Avropa yarışlarında iştirak edən komandalar isə UEFA-nın tətbiq etdiyi maksimum 70% nisbətinə uyğunlaşmaq məcburiyyətindədirlər. Heyət xərclərinə futbolçuların və menecerlərin maaşları, transfer ödənişləri və agent haqqları daxildir. Ən diqqət çəkən isə, yeni qaydaların otellər və qadın komandaları kimi kapital aktivlərinin klub tərəfindən özünə satılması boşluğunu tamamilə aradan qaldırmasıdır.

Ötən il "Çelsi" klubunun PSR qaydalarına riayət etmək məqsədilə iki oteli bacı şirkətinə satması, eləcə də "Everton"un qadın komandasını ana şirkətinə satması və "Aston Villa"nın da eyni addımı atmağı planlaşdırması bu boşluqdan istifadə nümunələri idi. Yeni sistemə görə, klubun maliyyə vəziyyəti yalnız futbol əməliyyatlarından əldə etdiyi ümumi qazanca əsaslanaraq qiymətləndiriləcək. Bundan əlavə, klubun orta və uzunmüddətli maliyyə xərcləmə planlarını müəyyən edən davamlılıq qaydaları yekdilliklə qəbul edilsə də, xərcləmələrə aşağı gəlirli kluba əsaslanan ümumi limit (anchoring) qoyulması təklifi lazımi dəstəyi ala bilmədi (12 əleyhinə, 7 lehinə səs).

Premyer Liqa bəyanatında bildirilir ki, yeni HXM qaydaları bütün klublar üçün böyük uğura can atma imkanını təşviq etmək və liqanın maliyyə sistemini UEFA-nın mövcud HXM qaydalarına yaxınlaşdırmaq niyyətindədir. Yeni sistem şəffaf mövsümi monitorinq və sanksiyalar, zəif nəticələrə qarşı qorunma, gəlirdən əvvəl xərc etmək qabiliyyəti, meydandan kənar investisiyaları gücləndirmə imkanı və əsasən futbol xərclərinə fokuslanmaqla mürəkkəbliyin azaldılması kimi əsas xüsusiyyətlərə malikdir. Bu dəyişikliklər Premyer Liqada maliyyə intizamını möhkəmləndirmək üçün çox vacib addımlar hesab olunur.