Fransa Həbsxanasından Film Senarisi Kimi Qaçış: Dronlarla Silahlandırılmış Məhbuslar Təhlükəsizliyi Necə Yardı?

Fransa ictimaiyyəti ölkənin şərqində yerləşən Burqundiya bölgəsindəki Dijon Həbsxanasından gələn inanılmaz xəbərlə sarsılıb. İki məhbus, təhlükəsizlik kameralarını aldadaraq, dronların köməyi ilə içəri salınan bıçaqları istifadə edib və barmaqlıqları kəsərək cəza müəssisəsindən qaçıblar. Baş verən bu hadisə bütün ölkədə “Bu, necə nəzərdən qaçdı?” sualının səslənməsinə səbəb olub. Qaçan şəxslərdən biri qəsdən adam öldürməyə cəhd və cinayətə təhrik ittihamları ilə mühakimə olunan 19 yaşlı gənc, digəri isə həyat yoldaşına qarşı zorakılıq səbəbiylə saxlanılan 32 yaşlı kişi idi. Bu hadisə Fransanın cəza sistemindəki idarəetmə və nəzarət boşluqlarını bir daha diqqət mərkəzinə gətirib.

Bu mütəşəkkil qaçışdan sonra Həbsxana İdarəsinə qarşı kəskin tənqidlər səsləndirildi. Ədliyyə Həmkarlar İttifaqı (Adalet Sendikası) Dijon Həbsxanasındakı təhlükəsizlik zəifliyinə dair uzun müddətdir xəbərdarlıq etdiklərini bildirərək rəhbərliyi çox sərt şəkildə qınadı. İttifaq sosial media üzərindən etdiyi açıqlamada, "Biz aylarla xəbərdarlıq etdik, lakin rəhbərlik sahədəki faktiki vəziyyəti görməkdən imtina edərək kor olmağı seçdi" ifadələrini işlətdi. Bu açıqlama, qaçışın yalnız bir təsadüf olmadığını, həm də müəssisədaxili laqeydliyin nəticəsi olduğunu göstərir. Drone texnologiyasının bu məqsədlə istifadə olunması, həbsxana təhlükəsizliyi üzrə yeni və ciddi təhdidlər yaratmış olur.

Dijonda baş verən fərarilik Fransada ardıcıl müşahidə olunan təhlükəsizlik problemləri silsiləsinin bir hissəsidir. Bu hadisə, cəmi bir həftə əvvəl Renn-Vezin Həbsxanasında bir məhbusun gəzinti zamanı qaçmasından dərhal sonra baş verib. Bundan əvvəlki hadisə ilə əlaqədar Ədliyyə Naziri Jerald Darmanin artıq həmin həbsxananın müdirini vəzifəsindən azad etmişdi. Ədliyyə Nazirliyinin iyul ayına aid statistikası ölkədəki vəziyyətin nə qədər kritik olduğunu sübut edir: Fransız cəza müəssisələrinin ümumi tutumu 62 min 509 nəfər olmasına baxmayaraq, hazırda ölkədə 85 mindən çox məhbus var. Bu, ümumi doluluq nisbətinin 135,9%-ə çatması deməkdir. Ən narahatedici məqam isə bəzi həbsxanalarda bu nisbətin 200 faizi aşmasıdır, bu da həbsxana idarəetməsini iflic edir və təhlükəsizlik sistemlərini sıradan çıxarır.

Ardıcıl baş verən fərariliklər və həbsxanalardakı həddən artıq sıxlıq, Fransa hökumətini təhlükəsizlik sistemlərini təcili şəkildə yenidən gözdən keçirməyə vadar edir. Həm ictimaiyyət, həm də həmkarlar ittifaqları bu qaçışların qarşısını almaq və sistemdəki mövcud problemləri aradan qaldırmaq üçün təxirəsalınmaz tədbirlər tələb edir. Bu hadisələr bir daha göstərir ki, mövcud şərtlər nəinki məhbusların insanlıq ləyaqətinə uyğun saxlanılmasına mane olur, həm də ümumi ictimai təhlükəsizlik üçün ciddi risklər yaradır.