Zəlzələ Gizlədilmiş Tarixi Üzə Çıxardı: Hatayda Sakinlərin Xəbəri Olmadan Üzərində Yaşadığı Qədim Su Kanalı Tapıldı

Türkiyədə baş vermiş zəlzələlərin acı nəticələri fonunda, Hatayın Antakya rayonunda dağılmış binaların altından gözlənilməz tarixi tapıntılar üzə çıxmağa davam edir. Kahramanmaraş mərkəzli güclü təkanlar nəticəsində ərazidəki dağıntılar təmizlənərkən, bir binanın altından qədim su kanalı aşkarlanıb. Bu tarixi su yolu yer səthindən təxminən cəmi 1 metr dərinlikdə yerləşir və zəlzələdən əvvəl məhz həmin binanın düz altından keçirdi. Bu tapıntı həm yerli əhalinin, həm də mütəxəssislərin böyük marağına səbəb olub. Çünki kanalın səthə bu qədər yaxın olması, ətrafdakı binaların uzun illər boyu bilmədən qədim su yolunun üzərində inşa edildiyini göstərir. Ərazidə baş verən sürüşmə və uçqunlar bu qədim kanalı tamamilə aşkarlayaraq gün işığına çıxardı.

Kışlasaray Məhəlləsi, Saray Küçəsi üzərində yerləşən və zəlzələdə yerlə-yeksan olan binanın ərazisindəki təmizləmə işləri başa çatdıqdan sonra su kanalı aydın şəkildə göründü. Qeyd olunur ki, suyun axını hələ də davam edir. Məhəllə rəhbəri (Muxtar) Cəlal Sarı vəziyyətlə bağlı açıqlama verərək, zəlzələdən əvvəl ərazidəki ticarət obyektləri ilə dərə arasında cəmi 20 santimetrlik məsafə olduğunu bildirib. O, bu dərənin Habibi Nəccar Dağının ətəklərindən başladığını və Asi çayına töküldüyü düşünülən su kanalının bir hissəsi olduğunu söyləyib. Əvvəllər bu ərazidə yerləşən tikilinin altında dükanlar, kofexanalar və üst mərtəbələrdə isə yaşayış mənzilləri mövcud idi. Muxtar Sarı, bu cür binaların su kanalının üzərində necə tikilməsi məsələsinin ciddi araşdırılması lazım olduğunu vurğuladı.

Muxtar Cəlal Sarı yerli sakinlərə istinad edərək maraqlı bir düşüncəsini bölüşüb. O, həmişə düşünürdü ki, güclü yağışlar zamanı orada yaşayan insanlar altdan axan suyun səsini eşitməyiblər? O, ehtimal edir ki, sakinlər səsi eşitsələr də, binaların qədimliyi səbəbindən heç vaxt ağıllarına gəlməyib ki, altlarından tarixi bir su kəməri keçir. Muxtar bildirir ki, zəlzələ olmasaydı, bu qədim irs görünməyəcəkdi və əvvəlki nəsillərin bəlkə də fərqində olduğu bu strukturlar yenidən torpaq altında qalacaqdı. O, bu tarixi keçid nöqtələrinə baxılmasını və onların üzə çıxarılmasını vacib sayır. Çünki bu tapıntılar bizim keçmişimizdir və onların gələcək nəsillərə çatdırılması böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu tarixi kanallar bütün Hatay şəhərinin tarixi kontekstini anlamaq üçün yeni ipucları verir.