TSMC və Intel Arasında Casusluq Böhranı: Tayvan Hakimiyyəti Əsas Texnologiya Sirrlərinin Ötürülməsini Araşdırır

19.11.2025 19:50 5 baxış sayı 3 dəq. oxuma
TSMC və Intel Arasında Casusluq Böhranı: Tayvan Hakimiyyəti Əsas Texnologiya Sirrlərinin Ötürülməsini Araşdırır

Tayvan hakimiyyəti, milli təhlükəsizlik narahatlıqları ilə əlaqədar TSMC-nin keçmiş Tədqiqat və İnkişaf (T&İ) meneceri Vey-Jen Lo barəsində təhqiqata başlayıb. Bu araşdırmanın əsas səbəbi Lo-nun “ticarət sirlərini xarici şirkətə ötürməkdə” şübhəli bilinməsidir. Hakimiyyət orqanları Lo-nun TSMC-dən ayrılaraq rəqibi olan Intel-ə keçməzdən əvvəl əsas texnoloji sənədləri özü ilə aparıb-aparmadığını müəyyənləşdirməyə çalışır. Bu gərgin hadisə, yarımkeçiricilər sənayesinin iki qlobal nəhəngi – TSMC və Intel arasında potensial casusluq böhranının yaranmasına səbəb olub. Tayvanın məhkəmə qurumları, Vey-Jen Lo-nun TSMC-dəki uzun karyerası ərzində əldə etdiyi məlumatları yeni iş yeri üçün istifadə edib-etmədiyini diqqətlə yoxlayır.


Vey-Jen Lo həm TSMC-də, həm də Intel-də uzunmüddətli yüksək vəzifəli şəxs olub. O, Tayvanın tökmə nəhəngində 21 il xidmət göstərib və bu müddət ərzində sənayedəki ən güclü yarımkeçirici T&İ qruplarından birini formalaşdırıb. Lo bu il TSMC-dən təqaüdə çıxdı və təxminən üç ay sonra, oktyabrın sonunda, Intel-ə T&İ vitse-prezidenti olaraq qayıtdı. Lakin xəbər mənbələri iddia edir ki, Lo hələ TSMC-də baş icraçı vəzifədə olarkən, tabeçiliyindəki bölmələrə N2, A16, A14 və sonrakı nəsil proses texnologiyaları ilə bağlı məxfi texniki sənədlərin nüsxələrini əldə etməyi tapşırıb. Lo-nun vəzifəsinin yüksək olması bu cür tələblərin adi bir iş proseduru kimi görünməsinə gətirib çıxarıb. Bu səbəbdən, iddialara görə, TSMC-nin təhlükəsizlik sistemi həmin vaxt heç bir siqnal verməyib.


Şirkət rəhbərliyi Lo-nun həqiqətən təqaüdə çıxdığına inandığı üçün, ondan digər yüksək rəhbərlər üçün tətbiq edilən standart müqaviləni – 18 ay müddətinə rəqib şirkətdə işləməyi qadağan edən rəqabət qadağası müqaviləsini – imzalamaq tələb olunmayıb. Hazırda TSMC Lo-nun şirkətə məxsus məxfi məlumatları alıb-almadığını araşdırmasını davam etdirir. O, ən son olaraq TSMC-nin T&İ təşkilatında texnologiya inkişafı üzrə baş vitse-prezident kimi çalışırdı. Lo TSMC-yə qoşulmazdan əvvəl, 1997-2000-ci illər arasında Intel-də fərqli texniki və istehsal vəzifələrində olmuşdu. Bununla belə, bəzi analitiklər N2, A16, A14 və daha sonrakı proseslərə aid olan bu sənədlərin Intel üçün potensial faydasının məhdud olduğunu bildirir. Intel-in öz 18A istehsal prosesi artıq kütləvi istehsal mərhələsindədir və bu sistemi incə tənzimləmə işlərini yalnız Intel mühəndisləri apara bilər. Üstəlik, Intel-in 18A prosesi TSMC-nin N2 və A16 proseslərindən əsaslı şəkildə fərqlənir, bu da sənədlərin birbaşa tətbiqini çətinləşdirir.


E
Telekom müxbiri

Telekommunikasiya və 5G texnologiyaları üzrə jurnalistəm. Azərbaycanın rəqəmsal infrastrukturunun inkişafını yaxından izləyirəm.

Bütün məqalələrə baxın
Paylaş: